در استان یزد تولید در حوزه دامی ۲ برابر سرانه مصرف است. این استان در تولید اقلام اساسی دامی به طور مستقیم خودکفا است اما در حوزه نهاده های دامی دچار وابستگی است، به گونه ای که افزایش روزافزون قیمت نهاده ها دامداران را تا مرز ورشکستگی کشانده است.
در یزد تولیدمثل دام های سبک در حدود ۱۸۰ تا ۲۲۰ درصد است. در حالی که نرخ تولید مثل دام های معمولی ۷۰ درصد است. قصه پرغصه ای که این روزها در زمینه دامپروری یزد وجود دارد، کشتار دام مولد است. دامداران به ناچار برای تامین هزینه های دامی مجبور به کشتار برخی دام ها و از بین بردن ذخیره های دامی خود هستند چراکه کمر دامداران زیر بار گرانی نهاده های دامی خم شده است.
تعیین قیمت شیر گام اول معادله دام
افشارپور معاون سازمان صنعت، معدن و تجارت استان یزد می گوید: در تاریخ اول آذر ۱۳۹۹ ستاد تنظیم بازار کشور قیمت ۴۵۰۰ تومان را برای هر کیلو شیر درب دامداری مشخص کرد.
او افزود: هر دامدار می بایست بر اساس میزان نهاده ای که به صورت سهمیه دریافت می کند،۳۰ تا ۸۰ درصد محصول شیر را به قیمت مصوب به اداره صنعت، معدن و تجارت بدهد اما با به وجود آمدن مشکلات در مورد نهاده های دامی شیر کمتر تحویل گرفته شد.
افشارپور گفت: مصرف شیر در استان یزد به صورت فله، سنتی و صنعتی ۸۰ تن است و به دلیل مصرف کمتر محصولات لبنی در ۶ ماه اول سال نسبت به ۶ ماه دوم، باید طوری برنامه ریزی کرد که افزایش قیمت بیش از حد نباشد زیرا ما وظایفی در قبال مصرف کننده داریم.
افزایش قیمت کمرشکن نهاده های دامی
غیب اللهی سرپرست معاونت بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی یزد گفت: سال قبل در بنادر، جو و ذرت کیلویی ۱۷۰۰ تومان بوده است اما در حال حاضر کیلویی ۱۹۰۰ تومان است. همچنین نهاده هایی که به صورت دولتی در اختیار دامداران قرار می گیرد و علوفه شامل یونجه که ۲۵۰۰ تومان بوده صد در صد افزایش قیمت داشته است.
او افزود: برای هر واحد دامداری اختصاص سهمیه نهاده های دامی بر اساس تولید شیر آنالیز می شود که اغلب ۴۰ تا ۵۰ درصد علوفه و ۵۰ تا ۶۰ درصد کنسانتره است.
او ادامه داد: برای واحدهای صنعتی که از ابتدای سال ۱۴۰۰ دام خود را ثبت سامانه هویت گذاری کرده و پروانه آنها به روزرسانی شده است، ۸۰ تا ۱۰۰ درصد نهاده مورد نیاز آنها تامین شده است اما برای واحدهای غیر صنعتی تنها ۵۰ درصد نهاده تهیه شده است.
افشارپور معاون صمت استان یزد نیز تاکید می کند: از آذر ماه سال ۱۳۹۹ که قیمت شیر بر پایه ۴۵۰۰ تومان قرار گرفت، جو و ذرت که دامداران بیشتر مصرف می کنند و سویا و سبوس که یارانه به آن ها تعلق می گیرد، با افزایش قیمت روبه رو بوده است.
سرپرست معاونت بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی یزد گفت: امسال به دلیل خشکسالی علوفه با افزایش قیمت روبه رو بوده است و وقتی علوفه در مناطق مختلف اختلاف قیمت زیاد داشته باشد، امکان قاچاق آن وجود دارد.
او گفت: اگر در شرایط عادی افزایش قیمت نهاده صورت نگیرد قیمت ۶۴۰۰ تومان برای هر کیلو شیر قیمت مناسبی است که موجب رضایت دامداران است. در بحث تامین ارز و نقدینگی نیز وزارت جهاد کشاورزی به فکر واردات نهاده است که در اواخر شهریور و مهر ابلاغ می شود.
گلایه های دامداران
آقای احمدی دامدار یزدی می گوید: هنوز زمزمه افزایش قیمت شیر قطعی نشده قیمت نهاده های دامی مانند فیفال، کنسانتره و… افزایش یافته است. به گفته او مسئولان وقتی می دانند سال ۱۴۰۰ با خشکسالی روبه رو هستیم، باید واردات یونجه را از اسپانیا انجام می دادند.
او ادامه داد: واردات یونجه باعث می شود دلال ها نتوانند سوء استفاده کنند.
به گفته آقای احمدی یک ماشین فیفال ۲۰ میلیون تومان است. دولت باید با هماهنگی بسیج و سپاه دست دلال ها را کوتاه کند.
او افزود: دامداران به دلیل هزینه های بالای تولید گاوهای مولد خود که ذخیره ژنتیکی هستند را باید به کشتارگاه ببرند و همه مشکلات از روزی شروع شد که دولت اجازه واردات گوشت از برزیل را نداد.
او ادامه داد: در حال حاضر دغدغه دامداران تعیین قیمت شیر است و همه منتظر تغییر قیمت تنظیم بازارکشور هستند و وزارت جهاد کشاورزی به عنوان متولی کار یک آنالیز قیمت ۶۴۰۰ تومان را مطرح کرده است که باید توجه شود که اگر در مورد شیر و فرآورده های دامی مشکلات تولید کننده ها حل نشود با کاهش تولید مواجه خواهیم شد.
به گفته افشارپور معاون سازمان صمت یزد هنوز قیمت ۶۴۰۰ تومان مصوب نشده است اما بعضی از افراد قیمت را افزایش دادند که افزایش قیمت به نفع تولید کننده نیست و وقتی مردم قدرت خرید نداشته باشند به ضرر دامدار و صنایع پاستوریزه است.
او افزود: در استان یزد تا جایی که به مصرف کننده ضرری نرسد اداره صنعت، معدن و تجارت به دامدار کمک می کند.
قیمت شیر در کش و قوس بین دامدار و کارخانه دار
یک دامدار یزدی می گوید: سال قبل قیمت شیر ۴۵۰۰ تومان بود که کارخانه ها افزایش قیمت را روی محصولات خود اعمال کردند اما دامداران افزایش قیمتی نداشتند.
احمدی دامدار می گوید: محصولات لبنی گران شده است در حالی که مسئولان باید هزینه های دامداران را کاهش دهند تا شیر ارزان به مردم فروخته شود. حداقل وقتی قیمت محصولات لبنی را افزایش می دهند کمیسیونی تشکیل دهند تا کارخانه دارها سود متعارفی داشته باشند.
او گفت: اختلاف قیمت شیر دامدار و کارخانه زیاد است که این سود به جیب کارخانه داران می رود.
به گفته احمدی دولت باید علوفه و یونجه را برای دامداران تامین کند تا دامدار از پرورش دام پشیمان نشود.
او می افزاید: گاهی ما آرزو می کنیم که کاش کارخانه نوشابه داشتیم تا بیشتر از ما حمایت می کردند!!
او ادامه داد: با توجه به خشکسالی و عرضه زیاد دام برای کشتار علاوه بر نوسان قیمت گوشت، در ۶ ماه دوم سال شاهد کاهش تولید محصولات لبنی خواهیم بود.
ضرورت وجود شبکه توزیع سالم برای نهاده های دامی
محمد صالح جوکار رئیس مجمع نمایندگان استان یزد گفت: وجود شبکه توزیع نهاده های دامی یک ضرورت است و باید دست دلال ها از این بازار قطع شود.
او افزود: باید برای ۶ ماه دوم سال برنامه ریزی دقیقی انجام شود و فکری برای تامین خوراک دام و طیور در سراسر کشور صورت بگیرد تا با مشکل جدی روبه رو نشویم.
به گفته جوکار همه نهاده های دامی با ارز ۴۲۰۰ تومان به کشور وارد می شود ولی با قیمت بالا به دست دامدار و مرغدار می رسد.
او ادامه داد: اینکه دامدار را مجبور کنیم شیر را ۴۵۰۰ تومان بفروشد و بعد فرآورده های لبنی را با ارز ۲۴ هزار تومانی صادر کنیم یکی دیگر از مشکلاتی است که در حوزه دام با آن روبه رو هستیم و این روند فقط برای دامدار ضرر به دنبال دارد.
قطع دست مفسدان از بازار نهاده های دامی
جوکار گفت: اگر بحث نهاده های دامی و واردات آن آزاد شود و این نهاده ها به صورت کامل با ارز ۴۲۰۰ تومانی به زنجیره آخر تولید یا مصرف کننده داده شود، دست مفسدان از این روند به صورت کامل قطع می شود.
به گفته جوکار در حال حاضر بخش مهمی از وزارت جهاد کشاورزی و وزارت صنعت، معدن و تجارت درگیر تنظیم این بازار هستند اما تداخل وظایف مانع از موفقیت در این کار شده است.
زاده رحمانی معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری یزد با اذعان به جفا در حق دامداران گفت: افزایش قیمت نهاده ها در سال قبل به علت تحریم ها بود ولی امسال خشکسالی این مشکلات را افزایش داد و موجب افزایش عرضه دام زنده در کشتارگاه ها شد.
او ابراز امیدواری کرد استان یزد از ظرفیت بندر خشک که پایانه صادراتی فعال برای محصولات کشاورزی است، در تامین و عرضه مستقیم نهاده های دامی بهره ببرد. همان گونه که از دی ماه سال قبل ۵۰ درصد نهاده های دامی استان به صورت رایانه ای از طریق این بندر تامین شده است.
تولید موفق محصولات دامی به اتحاد بین دامداران و مسئولان و همچنین رعایت حق مصرف کننده بستگی دارد و هنگامی که قدرت خرید مردم کاهش یابد و تعادل بین قیمت نهاده ها و شیر وجود نداشته باشد، کشور از لحاظ تولیدات دامی به بیگانه وابسته می شود.
انتظار می رود مسوولان با نادیده نگرفتن حقوق دامداران زمینه ساز تداوم موفقیت استان یزد در تولید محصولات دامی باشند و اجازه ندهند این صنعت مهم روند نزولی به خود بگیرد.
سرویس خبری : دام ، طیور و آبزیان
