هرسالە از اواسط اردیبهشت تا پایان خرداد، زمان مناسبی برای برداشت این نوبرانە بهاری است، نوبرانەای که به محض اینکە از دل خاک سربرمیآورد و به بار مینشیند، بازار میوەهای بهاری را بە انحصار خود در میآورد.
اگر در این روزهای بهاری سری به کردستان بزنید، در کنار جادەها و در زیر کپرهای ساختە شدە با چوب و برگ درختان، افرادی را میبینید که با بستەبندیهای توتفرنگی چیده شده، کام رهگذران و مسافران را شیرین میکنند و طعم ناب توتفرنگی محلی کردستان را به آنها میچشانند؛ طعمی کە نظیر آن را در هیچکجای کشور و در توتفرنگی هیچ شهری نخواهید یافت.
همچنین این روزها مزارع کردستان، سرشار از مردمانی است کە از طلوع تا غروب آفتاب مشغول برداشت این میوە بهاری هستند و چهرەهای آفتاب سوختە اما امیدوار، دستهای پینهبستە اما پرتلاش و سبدهایی پر از یاقوت سرخ گواە کار و تلاش بیپایان مردم کرد است.
۵ درصد از ارقام توتفرنگی تولید شده در کردستان بومی است
رئیس جهادکشاورزی استان کردستان گفت: حدود ۵ درصد از توتفرنگی تولیدشده در کردستان از ارقام بومی استان است که در راستای توسعه کشت توتفرنگی، مجوز احداث باغ مادری از ارقام تجاری توتفرنگی از برنامەهای مهم این سازمان است.
سعدی نقشبندی در گفتوگو اظهار کرد: استان کردستان طی سالهای اخیر، به دلیل شرایط اقلیمی مطلوب، تلاش و همت کشاورزان توانسته جایگاه نخست کشور در سطح زیر کشت و تولید توتفرنگی را به خود اختصاص دهد.
پیشبینی برداشت ۷۰ هزار تن توتفرنگی در کردستان
وی افزود: پیشبینی میشود که میزان برداشت توتفرنگی در سال جاری در استان کردستان به حدود ۷۰ هزار تُن خواهد رسید؛ رقمی قابل توجه که سهم عمدهای در تأمین این میوه محبوب در سطح کشور دارد.
نقشبندی ادامه داد: کشت توتفرنگی در استان، عمدتاً از اوایل اردیبهشت آغاز میشود و تا اواخر خرداد ادامه مییابد و این فصل برداشت، زمان طلایی عرضه محصول به بازار است که با توجه به عوامل گوناگون از جمله کیفیت میوه، شرایط بستهبندی، نوع رقم و زمان عرضه، قیمت توتفرنگی در بازار متغیر بوده و در طول فصل برداشت، دچار نوسان میشود.
توتفرنگی منبع درآمدی برای ۱۳ هزار خانوار
وی اضافه کرد: در حال حاضر ۱۳ هزار خانواده و ۱۷ هزار بهرهبردار در استان کردستان به صورت مستقیم در زمینه کشت و برداشت توتفرنگی فعالیت دارند که این آمار نشاندهنده اهمیت اقتصادی و اجتماعی این محصول در زندگی مردم منطقه است.
وی ادامه داد: مدیریت جهاد کشاورزی استان، مجوز احداث باغهای مادری از ارقام تجاری و اصلاحشده توتفرنگی را به عنوان یکی از برنامههای کلیدی در دستور کار خود قرار داده است که این اقدام میتواند به خودکفایی در تولید نشا، ارتقاء کیفیت ارقام کشتشده و کاهش وابستگی به منابع خارج از استان منجر شود.
اجرایی شدن طرح تشکیل میز تخصصی صادرات توتفرنگی در کردستان
رئیس جهاد کشاورزی استان اضافه کرد: از سوی دیگر، تلاشهایی برای توسعه بازارهای صادراتی این محصول نیز در جریان است و با همکاری اتاق بازرگانی استان کردستان، طرح تشکیل میز تخصصی صادرات توتفرنگی در حال پیگیری و اجرایی شدن است؛ میزانی که میتواند با هدفگذاری مناسب، تسهیل فرآیندهای صادراتی، و شناسایی بازارهای جدید، به گسترش بازارهای خارجی و افزایش درآمد بهرهبرداران کمک شایانی کند.
وی اظهار کرد: در بُعد علمی و پژوهشی نیز گامهای مهمی برداشته شده است، نقشه راه توسعه کشت توتفرنگی با مشارکت و همکاری مرکز تحقیقات کشاورزی استان کردستان در حال تدوین و پیگیری است که این نقشه راه، با هدف افزایش بهرهوری، توسعه پایدار زنجیره تولید و ارتقاء سطح علمی کشاورزان طراحی شده و در آیندهای نزدیک، میتواند به عنوان سندی راهبردی در پیشبرد اهداف کلان کشت این محصول مورد استفاده قرار گیرد.
نقشبندی ادامه داد: نکته قابل توجه در سالهای اخیر، ورود توتفرنگی کردستان به بازارهای بینالمللی است، هماکنون بخشی از محصول تولیدی، بهویژه در قالب توتفرنگی فریز شده، از طریق برخی مزارع استان به کشورهای ترکیه و روسیه صادر میشود.
۶۲.۵ درصد از کل توتفرنگی کشور در کردستان تولید میشود
سلیمی، مدیرصنایع تبدیلی جهاد کشاورزی استان کردستان نیز در گفتوگ اظهار کرد: استان کردستان با شرایط اقلیمی منحصر بهفرد و زمینهای حاصلخیز خود، سالانه بخش قابل توجهی از توتفرنگی کشور را تأمین میکند. این محصول به دلیل طعم شیرین، کیفیت بالا و ظاهر جذاب، جایگاه ویژهای در بازارهای داخلی و خارجی دارد و در صورت توسعه صنایع تبدیلی، میتواند نقش مهمی در رونق اقتصادی استان ایفا کند.
وی افزود: کردستان هم از نظر سطح زیر کشت و هم از نظر میزان تولید، رتبه نخست کشور را دارد و حدود ۶۲.۵ درصد از کل توتفرنگی کشور در این استان تولید میشود.
سلیمی ادامه داد: در فصل برداشت توت فرنگی، حدود ۱۳ هزار خانوار و ۱۷ هزار بهرهبردار کردستانی مشغول به برداشت هستند کە بیشترین میزان تولید توتفرنگی در شهرستانهای سنندج، مریوان و کامیاران است.
۹۰ درصد از توتفرنگی کردستان به صورت تازهخوری مصرف میشود
وی بیان کرد: پیشبینی میشود امسال حدود ۷۰ هزار تن توتفرنگی در کردستان تولید شود که از این میزان، حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد برای فرآوری و تولید محصولات درجه ۳ و ۴ استفاده میشود و مابقی، یعنی حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد، بهصورت تازهخوری و بستهبندی در بازار داخلی و خارجی عرضه خواهد شد.
سلیمی در ادامه سخنان خود با اشاره به اینکە بیشترین میزان مصرف توتفرنگی تازەخوری است، افزود: توتفرنگی محصولی لوکس به شمار میرود و عمدتاً بهصورت تازهخوری مصرف میشود و نبود صنایع تبدیلی کافی در استان باعث شده سهم فرآوری محدود باشد؛ با این حال، برنامههایی در حال اجراست تا محصول با بستهبندیهای شکیل و بهروز به بازار داخلی و خارجی عرضه شود.
وی خاطرنشان کرد: قبلاً توتفرنگی با بستهبندیهای ۱۰ تا ۱۵ کیلویی به بازار عرضه میشد که منجر به آسیب و افت کیفیت محصول میگردید؛ اما اکنون با استفاده از پتهای ۶۰۰ گرمی و کارتنهای استاندارد، این مشکل تا حد زیادی برطرف شده است.
سلیمی اضافه کرد: همچنین، ۱۹ دستگاه پیشسردکن در محورهای تولید نصب شدهاند تا دمای محصول قبل از انتقال کاهش یابد و امکان ارسال به شهرهای دور مانند تهران، مشهد و شیراز فراهم شود و برخی کشاورزان نیز اقدام به احداث سردخانههای زیر صفر کردهاند که امکان نگهداری و ارسال محصول به کارخانههای داخلی و خارجی را فراهم میکند.
بهرهبرداری از ۱۲ طرح فرآوری باغی در کردستان
مدیرصنایع تبدیلی جهاد کشاورزی استان کردستان خاطرنشان کرد: در سطح استان تاکنون حدود ۱۲ طرح فرآوری محصولات باغی به بهرهبرداری رسیده است که برای محصولی مانند توتفرنگی که دوره برداشت کوتاه (۴۵ تا ۶۰ روز) دارد، سرمایهگذاری مستقیم کمتر صورت میگیرد، معمولاً این محصول در کنار سایر میوهها در واحدهایی که به تولید پوره، مارمالاد، لواشک و محصولات منجمد میپردازند، فرآوری میشود.
سلیمی تصریح کرد: در مریوان واحدی تحت عنوان ژینانوش وجود دارد که توانایی تبدیل کل محصول استان به پوره را دارد، همچنین در سنندج، کارخانههایی فعال در حوزه تولید لواشک و پوره و مربا وجود دارد و طرحهای دیگری در زمینە فرآوری نیز برنامهریزی و در دست اقدام است.
وی اظهار کرد: استان کردستان با دارا بودن آبوهوای مطلوب و اختلاف دمای شبانهروزی بالا، محصولی با طعم و عطر خاص تولید میکند که مشتریان زیادی در داخل و خارج کشور دارد، حتی برخی استانهای دیگر نیز محصول خود را با عنوان «توتفرنگی کردستان» عرضه میکنند.
مدیر صنایع تبدیلی استان تأکید کرد که سرمایهگذاران میتوانند در حوزه بستهبندی وارد شوند، به عنوان مثال، پارسال یکی از سرمایهگذاران، محصول را به کشور دبی صادر کرد و بازخورد بسیار خوبی گرفت.
وی یادآور شد: استان کردستان آمادگی دارد تا زمینهای شهرکهای صنعتی را در اختیار سرمایهگذاران قرار دهد، همچنین در صورت داشتن زمین شخصی نسبت به واگذاری مجوز، تغییر کاربری و تأمین تسهیلات اقدام خواهد شد.
منبع:ایسنا