از دیرباز تاکنون جشن باستانی نوروز با شور و شعف ویژه‌ای همراه بوده و ایرانیان و بویژه گیلانیان که به مهمان نوازی شهره هستند برای پذیرایی گرم، صمیمی و آبرومندانه از مهمانان، خرید‌های ویژه نوروزی انجام می‌دهند.
خرید‌های نوروزی معمولاً از انواع میوه، شیرینی گرفته تا آجیل‌های رنگارنگ، جزو مرسومات استقبال از نوروز و برای پذیرایی با شکوه از مهمانان و بستگان است، که اگر چه رفته رفته با افزایش سرسام‌آور قیمت‌ها بخش اعظمی از مردم توان خرید این همه تشریفات شب عید را ندارند و سفره‌های عیدشان را به جای پسته، فندق و بادام، با نخود و کشمش تزئین می‌کنند.
در گذشته‌های نه چندان دور مردم از ابتدای اسفند خودشان را آماده پذیرایی با شکوه از نوروز باستانی می‌کردند و شور و شوق خانه تکانی، خرید‌های نوروزی و دید و بازدید‌های نوروزی گرمابخش هر محفلی بود، اما امروز با ورود ویروس منحوس کرونا از یک سو و همچنین نوسانات شدید قیمت‌ها و عدم نظارت درست و مؤثر از بازار از سوی دیگر سبب شده تا مردم چندان اشتیاقی به برنامه‌های استقبال نوروز نداشته باشند.
گزارش میدانی از بازار و مشاهدات عینی، نشان از آشفتگی بازار، قیمت‌های نجومی و نارضایتی مردم را می‌دهد.
محمد سام علیزاده از شهروندان رشت که به اتفاق خانواده برای خرید عید به بازار بزرگ این شهر آمده بود گفت: قیمت اجناس نسبت به سال گذشته افزایش چشمگیری داشته و این در حالی است درآمد مردم چندان تغییر نکرده و حتی بسیاری از مشاغل بخاطر کرونا ویروس دستخوش مشکلات شدید شدند.
او با بیان اینکه نگاه منصفانه در بازار کمتر دیده می‌شود، اضافه کرد: اغلب فروشندگان و کسبه‌ها نگاه سودجویانه و منفعت طلبانه نسبت خریدار و مصرف کننده دارند و وضعیت مالی و اقتصادی طرف مقابل برایشان مهم نیست.
این شهروند رشتی با اشاره به قیمت نجومی انواع آجیل و خشک بار ویژه نوروز، گفت: به قدری اقتصاد مردم تحت شعاع قرار گرفته که کسی توان خرید پسته ۴۰۰ هزار تومانی را ندارد.
او گریزی هم به ضعف نظارت‌ها در بازار زد و ادامه داد: بخش اعظمی از مشکلات بازار و عدم ثبات قیمت‌ها مربوط به ضعف نظارتی است.
گلایه از افزایش ثانیه‌ای قیمت‌ها
اسماعیلی یکی دیگر از شهروندان رشتی که از افزایش سرسام‌آور میوه و شیرینی ویژه شب عید گلایه داشت، گفت: افزایش قیمت‌ها دیگر ثانیه‌ای شده و به شب عید هم خلاصه نمی‌شود از اول سال تاکنون قیمت‌ها لحظه به لحظه تغییر کرده است.
او با اشاره به چالش‌های موجود در بازار مرغ و روغن در استان و حتی کشور، بیان کرد: برخی بی‌تدبیری‌ها عرضه و توزیع روغن و مرغ سبب شده تا گیلان که خود قطب تولید مرغ کشور است با کمبود این کالا مواجه شود.
این بانوی رشتی با اشاره به افزایش قیمت انواع شیرینی ویژه نوروز، گفت: قیمت شیرینی‌ها کام مردم را تلخ کرده تا جایی که بیشتر مردم خرید شیرینی را از خرید‌های نوروزی حذف کردند.
به گفته او ، متولیان امر باید تدبیر ویژه‌ای برای کنترل و کاهش قیمت‌ها اتخاذ کنند تا خرید‌های نوروزی به «غصه بزرگ» برای مردم تبدیل نشود.
ضعف در نظارت‌ها بزرگترین چالش بازار
جلیلی یکی از شهروندان گیلانی با اشاره به کاهش شدید قدرت خرید مردم نسبت به گذشته، گفت: بازار مکرر در معرض افزایش قیمت‌ها است و هیچ ثبات قیمتی در اجناس دیده نمی‌شود و در چنین شرایط اقتصادی این موضوع مردم را نگران کرده است.
او اضافه کرد: برای کنترل قیمت‌ها و انسجام بازار باید برخورد قاطع با متخلفان و گران فروشان صورت گیرد تا اثرگذار باشد در غیر این صورت برخورد سطحی و مقطعی جواب نمی‌دهد.
نبض بازار در دست دلالان
این شهروند گیلانی، ضعف در نظارت‌ها را بزرگترین چالش بازار دانست و عنوان کرد: نظارت‌ها در بازار جدی و قاطعانه نیست تا سبب کوتاه شدن دست گران فروشان و اخلالگران نظم بازار شود.
سبحانی یکی از کسبه و بازاریان رشتی نیز به وضعیت بد بازار اشاره و اظهار کرد: اجناس را گران می‌خریم و مجبور هستیم گران بفروشیم. بازاریان هم از این وضعیت سودی نمی‌برند.
او به نقش واسطه‌ها در برهم زدن نظم بازار اشاره کرد و گفت: نبض بازار دست واسطه‌ها و دلالان است و در این بین هم فروشنده و هم خریدار متضرر می‌شوند.
ابراهیم پور یکی دیگر از بازاریان رشتی با اشاره به نقش اثرگذار واسطه‌ها در تعیین قیمت‌ها، بیان کرد: یک کالا برای رسیدن به دست فروشنده و در نتیجه خریدار، هزار چرخ می‌خورد و چند وجهی بودن دلالی باعث افزایش قیمت کالا می‌شود.
او ادامه داد: اغلب فروشندگان در نرخ گذاری انصاف را رعایت می‌کنند، اما این دلالان هستند که در تعیین قیمت کالا‌ها اثرگذار بوده و نقش کلیدی دارند.
توزیع کالاهای اساسی تنظیم بازار در گیلان
رئیس سازمان صمت گیلان هم از توزیع کالاهای اساسی مصرفی مورد نیاز مردم در روز‌های پایانی سال خبر داد، اظهار کرد: با توجه به مشکلات به وجود آمده در خصوص مرغ گرم، مقدار ۳۰۰ تن مرغ منجمد با قیمت مصوب ۱۵ هزار و ۵۰۰ تومان در سراسر استان در حال توزیع است.
فرهاد دلق پوش استفاده از ذخایر کالاهای اساسی برای حفظ تعادل بازار و تعدیل قیمت‌ها را استراتژی کارگروه تنظیم بازار استان استفاده از ذخایر کالاهای اساسی برای حفظ تعادل بازار و تعدیل قیمت‌ها استراتژی کارگروه تنظیم بازار استان است دانست و گفت: در این راستا ۲۰ تن گوشت قرمز منجمد با قیمت مصوب ۸۰ هزار تومان در مراکز توزیع استان در حال تزریق و توزیع می‌باشد.
او ادامه داد: با توجه به افزایش تقاضا در مصرف شکر و احتمال کمبود در سطح استان تمهیدات مناسب جهت توزیع هزار و ۹۰۰ تن شکر مصرفی خانوار با قیمت مصوب هشت هزار و ۷۰۰ تومان را فراهم کرده‌ایم که این میزان شکر در حال توزیع در سراسر استان است.
رئیس سازمان صمت گیلان با بیان اینکه بازار توزیع روغن تقریباً به تعادل رسیده است، اظهار کرد: با توجه به روز‌های پایانی سال و احتمال افزایش تقاضا میزان هزار و ۴۰۰ تن روغن با قیمت مصوب در سطح استان در حال عرضه است.
دبیر کارگروه تنظیم بازار استان گیلان با بیان اینکه مردم از جهت کم و کاستی در خصوص نان نیز نگران نباشند، تصریح کرد: با پیش بینی‌های به عمل آمده ۳ هزار کیسه آرد دولتی جهت پخت نان بیشتر، بین نانوایی‌های استان در حال توزیع می‌باشد.
دلق پوش افزود: از دیگر اقدامات تنظیم بازار استان توزیع ۳۰۰ تن سیب به علاوه ۳۰۰ تن پرتقال با قیمت مصوب در ۱۲ چادر و فروشگاه در سطح شهر رشت و سایر نقاط در مراکز شهرستان‌های استان جهت توازن و تعدیل قیمت‌ها در بازار میوه می‌باشد.
رئیس سازمان صمت گیلان با تاکید بر نظارت جدی از بازار ویژه نوروز، گفت: جهت نظارت مستمر بر بازار استان و با توجه به افزایش تقاضای مردم جهت خرید اقلام مورد نیاز، این سازمان اقدام به زمانبندی کشیک بازرسان و سایر همکاران سازمان در ایام تعطیلات نوروز (صبح و عصر) کرده است تا در این اوضاع افزایش تقاضا، اجحافی در حق مردم صورت نگیرد.
