اهالی برخی روستاهای شهرستان بافت در ۱۵۶ کیلومتری جنوب غرب مرکز استان کرمان گفتند که درختان بادام این مناطق دچار نوعی آفت و خسارت های زیادی شده به طوری که حاصل دسترنج یکسال آنان از بین رفته است.
خبرگزاری پس از بررسی، با مسئولان جهاد کشاورزی تماس گرفت که آنان پس از کسب اطلاع، موضوع را در دستور بررسی قرار دادند و تیم کارشناسی به محل مدنظر اعزام کردند.
اهالی نوع آفت را زنبور مغزبادام خوار عنوان کردند که کارشناسان کشاورزی نیز آن را تایید می‌کنند.
سابقه داشته یا نداشته؟
نکته قابل تامل اینکه ساکنان بومی در شهرستان بافت حداقل در چند نقطه این شهرستان مدعی هستند که در سال های اخیر شاهد چنین آفتی نبوده‌اند که بخواهند تمهیداتی از قبل بیاندیشند و مدیران جهاد نیز به آنان هشدار یا توصیه هایی در این زمینه نداده‌اند؛ حال آنکه مدیران جهاد کشاورزی استان میگویند این نوع آفت در سطح استان تازگی ندارد.
جست و جوی اینترنتی در سایت سازمان جهاد کشاورزی استان نشان می دهد که طی چندسال پیش خبری با موضوع همین آفت به طور کلی در سطح استان منتشر شده است ولی اهالی بافت می گویند در این منطقه تاکنون شاهد چنین آفتی نبوده اند.
مردم حداقل ۲ منطقه مورد بررسی یکی در محدوده روستاهای بین این شهرستان با شهرستان اُرزوئیه و نیز اهالی مناطق بِزِنجان- تاکید دارند که تاکنون شاهد چنین آفتی نبوده‌اند و حتی ریش‌سفیدان ساکن در این مناطق نیز میگویند چنین آفتی را به یاد نمی‌آورند.
در شورای پدافند هم چیزی گزارش نشد
این درحالی است که معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی فرماندار بافت نیز در این زمینه اظهار داشت: گزارشی از پدیده آفت زنبور مغزخوار بادام در باغات بافت نداشته ایم و حتی جهاد کشاورزی در گزارش های خود در نشست شورای پدافند غیرعامل نیز چنین آفتی را اعلام نکرده است.
مجتبی افشار با اشاره به نقش تاثیرگذار کشاورزی بر معیشت مردم شهرستان بافت گفت: فرمانداری بافت فرایند شیوع این آفت را در باغات بادام شهرستان بررسی خواهد کرد و در صورت لزوم اقدامات لازم به عمل می‌آید.
تماس خبرنگار با مدیر جهاد کشاورزی بافت در همان ابتدا به این جمله منتج شد که وی گفت: کارشناسان تحقیقات کشاورزی به منطقه اعزام شده اند تا موضوع را بررسی کنند و بعد از اعلام نتایج در روزهای آینده می توانیم مشخص کنیم شاهد چه وضعیتی هستیم.
۷۰۰ هکتار درگیر آفت
بعد از گذشت چند روز، خبرنگار منتظر ماند تا نتایج بررسی تیم کارشناسی نیز اعلام شود؛ در این زمینه مسئولان متولی گزارشی ارائه کردند و مشخص شد که دستکم ۷۰۰ هکتار از باغ ها درگیر این آفت شده‌اند.
رییس اداره ترویج تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی شهرستان بافت در این زمینه به خبرنگار ایرنا توضیح داد: بیشترین آلودگی آفت زنبور مغزخوار بادام از مناطق خَبْر، دشتاب و حومه شهرستان بافت آلودگی گزارش شده است.
مرتضی پورچنگیز افزود: امسال ۷۰۰ هکتار از مجموع یکهزار و ۴۰۰ هکتار سطح زیرکشت بادام شهرستان بافت دچار آلودگی آفت زنبور مغز خوار بادام شده است.
وی با اشاره به ضرورت برگزاری دوره های آموزشی برای کشاورزان و باغداران بافتی یادآور شد: از کارشناسان مرکز تحقیقات کشاورزی استان کرمان دعوت کردیم که به منطقه آمدند و از محصولات بادام کشاورزان نمونه برداری و مناطق آلوده را بررسی کردند.
آفت خصوصی است اعتبار نداریم
رییس اداره ترویج تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی بافت با بیان اینکه راه مبارزه با این آفت این است که بادام های آلوده بایستی جمع آوری و معدوم شوند تصریح کرد: باتوجه به اینکه زنبور مغزخوار بادام آفتی خصوصی است گمان نمی کنم که اعتبار خاصی به این حوزه اختصاص یابد اما ما فرایند تشکیل پرونده و ارسال آن به سازمان جهاد کشاورزی استان را انجام داده‌ایم که امیدوارم از این طریق کمکی به کشاورزان خسارت دیده صورت گیرد.
وی تاکید کرد: کشاورزان و باغداران به عنوان رکن اصلی مبارزه با آفات گیاهی باید پای کار بیایند؛ این درحالی است که مرکز تحقیقات کشاورزی استفاده از مواد شیمیایی را در طبیعت بافت توصیه نمی‌کند و توصیه ما این است باغداران خود بادام های آلوده را جمع آوری و در منطقه معدوم کنند.
کشاورزان غافلگیر
رییس شورای اسلامی روستای طرنگ در محدوده شهرستان بافت گفت: روستای طرنگ حدود ۵۰ هکتار انواع بادام، گردو و انار دارد که نیمی از کل کشت این مناطق مختص بادام است و حتی روستاهای اطراف نیز باغ های بادام بسیاری دارند.
محمدحسن نوری افزود: متاسفانه اخیرا آفت زنبور مغز بادام خوار در این مناطق شیوع یافته که دستکم نیمی از محصول بادام امسال شهرستان بافت را از بین برده است.
وی تصریح کرد: این پدیده تاکنون در شهرستان بافت نادر بوده و افرادی که سن بالای ۹۰ سال دارند نیز می گویند که چنین پدیده ای تاکنون ندیده اند.
رییس شورای اسلامی روستای طرنگ گفت: این آفت زمانی که بادام کوچک است، از چغاله بادام خارج می شود و تخم ریزی می کند؛ به نحوی که در مناطق آفت زده، ماندگاری بالایی دارد و امسال علاوه بر محصول بادام این مناطق، سرشاخه ها را هم خشک کرده لذا کشاورزان سال آینده نیز محصولی نخواهند داشت.
سابقه نداشته، بیمه هم نکردند
وی عنوان کرد: کشاورزان به خاطر اینکه این آفت برای نخستین بار در منطقه روستای طرنگ و حوالی شهرستان بافت مشاهده شده، به فکر بیمه نبودند، در واقع آفتی نداشتیم که بخواهیم درختان را بیمه کنیم و این پدیده کشاورزان را غافلگیر کرده است.
نوری افزود: این آفت به صورت کرم درون مغز بادام رشد می کند و به نظر می رسد تا چندماه ماندگاری دارد و احتمال دارد که برای سال بعد نیز دارای خطر باشند.
وی با بیان اینکه امسال خشکسالی بوده و محصول چندانی نتوانستیم برداشت کنیم یادآور شد: ۴۰ روستای اطراف شهرستان بافت با خطر جدی آفت زنبور مغز خوار بادام روبه رو هستند.
نیازمند حمایت دولت هستیم
رییس شورای اسلامی روستای طرنگ گفت: کارشناسان جهاد کشاورزی اعلام کردند که این پدیده در سطح استان کرمان پراکنده شده لذا امیدواریم پیش از انتشار این آفت عزمی استانی برای مهار آن ایجاد شود؛ ما از مرکز استان دور هستیم لذا توجهات کمتری به شهرستان بافت می شود.
وی خاطرنشان کرد: باغ های انار کشاورزان نیز امسال به علت خشکسالی محصولی ندارند و محصول گردو نیز با چالش روبه روست؛ در حقیقت وضعیت کشاورزان با مشکلات اقتصادی فعلی وحشتناک ارزیابی می شود و نیازمند حمایت دولت هستیم.
مراقبت ها در شهرستان های مجاور
باتوجه به اینکه احتمال سرایت این آفت به مناطق همجوار نیز وجود دارد خبرنگار ایرنا با مدیر جهاد کشاورزی شهرستان رابر نیز تماس گرفت که وی می گوید اقدامات پیشگیرانه لازم انجام می‌شود.
ایمان کریم قاسمی مدیر جهاد کشاورزی شهرستان رابر در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: مشاهده این آفت در باغات بادام شهرستان بافت، تهدیدی جدی برای باغات رابر نیز محسوب می شود و به طور قطع اگر امسال این آفت در درختان بافت کنترل نشود، به علت نزدیکی ۲ شهرستان، سال آینده به رابر می رسد.
وی افزود: از اکنون باید تدابیری برای مهار و مدیریت این آفت در سطح شهرستان رابر بیندیشیم.
اما مبارزه با آفات کشاورزی بویژه زنبور مغزبادام خوار روش هایی دارد که سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان در این خصوص راهکارهای متعددی را ارائه کرد.
جهاد: نیاز به عزم همگانی کشاورزان داریم
سرپرست مدیریت حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان در این خصوص گفت: آفت زنبور مغزخوار بادام در زمان کوچک بودن محصول، درون بادام تخم ریزی می‌کند و این آفت در واقع در پوست نرم چغاله بادام نفوذ می کند و منتظر می ماند که هوا در فصل بهار گرم شود و از درون بادام خارج شود تا فرایند تخم ریزی روی دیگر چغاله بادام ها را ادامه دهد.
اعظم ناظمی افزود: بهترین راهکار برای از بین بردن این آفت جمع آوری و سوزاندن بادام های آلوده است.
وی ادامه داد: خروج به مرور آفت از بادام های آلوده باعث می شود که سمپاشی کارایی چندانی نداشته باشد اما کشاورزان می توانند تعدادی از بادام های آلوده را درون ظرفی نگهداری کنند و زمان خروج زنبورها، باغات خود را سمپاشی کنند.
بادام های زرد را بسوزانید
ناظمی با تاکید بر اینکه تمامی اهالی روستاهایی که با این آفت روبه رو هستند باید بادام های آلوده را جمع آوری کنند و بسوزانند گفت: سوزاندن اثر بخشی بسیار بیشتر از سمپاشی دارد و در این زمینه بادام های آلوده از روی رنگ زرد و همچنین باقی ماندن آن بر روی درخت مشخص می شوند.
وی ابراز داشت: کشاورزان نباید بگذارند که روند زندگی زنبور مغزخوار بادام کامل شود.
سرپرست مدیریت حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان گفت: این آفت خصوصی است و دولت اعتباری صرفا برای از بین بردم این آفت به صورت اختصاصی ندارد؛ این آفت در استان کرمان وجود دارد و ازبین بردن آن، عزم همگانی کشاورزان را می طلبد.
وی از کشاورزان خواست کرد در رفع این آفت نهایت همکاری را داشته باشند تا جلو آن هر چه زودتر گرفته شود و کشاورزان کمتری از آن آسیب ببینند.
