اسماعیلی قادری‌فر، مدیرعامل سازمان مرکزی تعاونی روستایی در نشست خبری به موضوع شبکه هوشمند تجاری‌سازی کشاورزی پرداخت و اظهار کرد: بحث امنیت غذایی و پایداری تولید غذا این روزها در جهان به یک اولویت مهم تبدیل شده است از این رو کشورها تلاش دارند در بحث امنیت غذایی به خودکفایی برسند.
وی با اشاره به اینکه 7000 شرکت فعال و 800 استارتاپ در 4 ماهه گذشته شناسایی شده‌اند، گفت: در بخش عرضه و تقاضا کسب و کارهای دانش‌بنیان ورود کردند که این شرکت‌ها از طریق 16 اتحادیه سراسری و 8000 تعاونی روستایی قرار است ضریب نفوذ نوآوری در بخش کشاورزی را افزایش بدهند.
مدیرعامل سازمان مرکزی تعاونی روستایی با طرح این پرسش که چرا صنایع تبدیلی در کشور رونق نمی‌گیرد، یادآورشد: در فصل برداشت سیب، قصه پرغصه سیب صنعتی به یکی از مشکلات اصلی ما تبدیل شده بود. عکس‌ها و طرح گلایه‌های باغداران به خصوص در آذربایجان غربی در رسانه‌ها خبری شد. آذربایجان غربی قطب اصلی سیب در کشور است. در سال جاری 450 هزار تن سیب صنعتی زیردرختی تولید شد و این در حالی است کل ظرفیت نگهداری سیب صنعتی در کشور 70 هزار تن بود. متاسفانه این مسئله در خرما، کشمش و انگور نیز وجود دارد و ما نمی‌توانیم در فصل برداشت محصولات را خریداری کرده و آنها را تبدیل کنیم.
قادری‌فر با بیان اینکه سیل مخرب در ماه‌های اخیر، محصول گوجه جنوب هرمزگان را هدر داد، گفت: در این استان کارخانه رب وجود ندارد که گوجه‌ای که خارج فصل در این استان تولید شده است را زیر قیمت خریداری کند و آن را به رب تبدیل کند. یک انگاره ذهنی در کشور وجود دارد که احداث کارخانه تبدیلی در کنار باغات صرفه اقتصادی ندارد. در شهر میناب یک کارخانه تولید آبلیمو متروکه شد و زمانی که دلیل آن را جویا شدیم، به ما گفتند که در این کارخانه 400 نفر کار می‌کردند اما در طول سال 2 ماه لیمو برای آبگیری داشت از این رو کار کردن این کارخانه بزرگ برای تولیدکنندگان صرفه اقتصادی نداشت.
وی با اشاره به ایجاد کارخانه‌های تبدیلی سیار خاطرنشان کرد: ما در سازمان تعاونی روستایی برنامه‌ای در نظر گرفتیم که کانتینرهایی به شهرهای مختلف بروند و محصولات خارج فصل را خریداری و آنها را به کارخانه‌های صنایع تبدیلی برسانند.
این مقام مسئول با اشاره به پراکندگی اطلاعات و داده‌ها در کشور تصریح کرد: با دستور ساداتی‌نژاد قرارگاه رصدخانه کشاورزی با مسئولان جدید راه‌اندازی شده تا از پراکندگی داده‌ها و اطلاعات در این بخش جلوگیری کنیم. سامان دادن به داده‌ها مانند شناسایی میزان انبارها و زیرساخت‌ها است.
قادری‌فر با بیان اینکه سازمان تعاونی روستایی در حال گذر از اقتصاد سنتی به صنعتی است، ادامه داد: 30 تا 40 درصد اقتصاد ملی فرانسه را بخش کشاورزی و تعاونی انجام می‌دهد. در این کشور ابزارهای نوآورانه در بخش کشاورزی رسوخ کرده است، ما نیز تلاش می‌کنیم تا این مهم را با کمک بدنه سازمان و نخبگان علمی در کشور آغاز و پی بگیریم.
وی فاصله سود مزرعه تا سفره را 700 درصد عنوان کرد و افزود: توزیع هوشمند در کشورهای پیشرفته و اروپایی نقش تنظیم‌گری دارد. هفته گذشته در بازار سیب زمینی شاهد التهاب بودیم. سیب زمینی جزو یکی از ارزاق مهم سفره مردم است که قیمت آن در دو، سه روز گذشته به کیلویی 27 هزار تومان رسید. دلیل این التهاب را می‌توان در دو عامل تخریب این محصول در سیل جنوب کرمان و صادرات دنبال کرد.
مدیرعامل سازمان مرکزی تعاونی روستایی اضافه کرد: بعد از رصد و پایش بازار سیب زمینی به سرعت عرضه سیب زمینی را با قیمت 9800 تومان در سامانه بازرگام آغاز کردیم که نتیجه این کار، کاهش قیمت سیب زمینی در سطح عرضه شد. بازار باید به صورت لحظه‌ای پایش شود و اگر توزیع هوشمند به موقع انجام شود دلالان نمی‌توانند از این فرصت استفاده کنند.
قادری‌فر با بیان اینکه در سال جاری خسکشالی 30 درصد تولید برنج را کاهش داد، گفت: در حال حاضر شبکه دلالی در شمال کشور برنج را از دست کشاورزان خارج کرده است و آنها اقدام به عرضه قطره‌ای برنج کرده‌اند. متاسفانه برخی رسانه‌ها به قیمت برنج کیلویی 90 هزار تومان دامن زدند و بازار دچار التهاب شد. ما بلافاصله توزیع هوشمند برنج درجه یک شیرودی را آغاز کردیم و در یک روز 24 تن برنج به درب منازل رساندیم و این موضوع به ما نشان می‌دهد که چقدر کشش بازار بالا است. تردید نکنید که هوشمندسازی تامین و توزیع، ابزاری برای کوتاه کردن دست دلال‌ها است. این مسئله را ما در توزیع مرغ منجمد و تخم مرغ نیز آغاز و نتیجه آن را نیز همگی مشاهده کردیم.
وی با بیان اینکه در هفته آینده توزیع گوشت منجمد گوسفندی و گوساله را آغاز خواهیم کرد، بیان کرد: خوشبختانه در زمینه تامین گوشت، با کمبود مواجه نیستیم و اگر یک درصد در این بخش کاهش عرضه داشته باشیم، این کمبود را با واردات جبران خواهیم کرد.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه ما برای انتخاب پلتفرم‌ها دو شرط داشتیم، خاطرنشان کرد: 18 آبان ماه التهاب در بازار مرغ و تخم مرغ به اوج خود رسید. ما از 8 پلتفرم دعوت کردیم و از آنها خواستیم تا این کالاها را با قیمت مصوب تنظیم بازاری عرضه کند.
قادری‌فر با بیان اینکه بازرگان، شروط سازمان را برای توزیع کالا با قیمت مصوب پذیرفت، اظهار داشت: این پلتفرم با داشتن سیستم حمل و نقل مناسب و حاشیه سود کم این همکاری را آغاز کرد. در حال حاضر 16 سامانه هوشمند در کشور فعال هستند. سامانه «هست اینجا» در استان البرز، «کابوک» در لرستان و «روستالند» در گیلان جزو مهمترین این سامانه‌ها هستند. ما باید با صبوری در اعتماد به این سامانه‌ها کاری کنیم که شبکه توزیع هوشمند در کشور توسعه پیدا کند.
وی با اشاره به اینکه صادرات محصولات کشاورزی در طول سال نباید متوقف شود، یادآور شد: احراز صلاحیت صادرکنندگان دام زنده به سازمان مرکزی تعاونی روستایی واگذار شد. ما توانستیم 28 هزار رأس دام سبک به کشورهای کویت، عمان و قطر صادر کنیم. من این اطمینان را به شما می‌دهم که صادرات در التهاب بازارِ گوشت هیچ نقشی ندارد. درخواست جدیدی برای صادرات تا به امروز نداشتیم اما مجوز جدید صدور، منوط به پایش بازار و 21 روز قرنطینه دامپزشکی است.
مدیرعامل سازمان مرکزی تعاونی روستایی با بیان اینکه به ورود سازمان برای تنظیم بازار میوه شب عید توضیح داد: سیب و پرتقال خریداری شده و از اواخر هفته آینده ارسال آن به استان‌های هدف آغاز خواهد شد. از 20 اسفند ماه تا 15 فروردین ماه میوه شب عید توزیع خواهد شد. من به مردم قول می‌دهم که در سال جاری 50 درصد میوه شب عید به صورت هوشمند صورت بگیرد و حداقل 30 درصد زیر قیمت بازار عرضه خواهد شد. بعد از ایام نوروز، ماه مبارک رمضان شروع می‌شود که خرید حمایتی و تنظیم بازار خرما در دستور کار ما قرار گرفته است. هدف ما در تعاونی روستایی این است که کرامت مردم حفظ شود و به فکر سودجویی نیستیم.
قادری‌فر در پاسخ به پرسشو خرد دارد، آیا این مسئله را تایید می‌کنید، گفت: توزیع این برنج از یکشنبه هفته جاری شروع شده است و کیفیت آن را هنوز بررسی نکرده‌ایم. در بررسی‌های آینده اگر مشخص شود که کیفیت آن مناسب نیست، آن را برطرف خواهیم کرد.
وی در پاسخ به پرسش بیان کرد: سازمان تعاونی روستایی خرید تضمینی و حمایتی زعفران را کیلویی 20 میلیون و 500 هزار تومان در نظر گرفته است اما در عمل، زعفران به بالاتر از این نرخ فروخته شد. خشکسالی میزان تولید زعفران را کاهش داد. این نرخی که ما تعیین کردیم باعث شد که نتوانیم حتی یک گرم زعفران از کشاورزان خریداری کنیم و بازار عرضه و تقاضا، قیمت زعفران را مشخص کرد. قیمت زعفران به مذاق مصرف‌کنندگان خوش نیامده اما کشاورزان سال شیرینی برای فروش زعفران تجربه کردند. کشاورزان معتقدند که قیمت زعفران باید جهانی محاسبه شود، من بر این اعتقاد هستم که باید بتوانیم از خام‌فروشی زعفران جلوگیری کنیم. 95 درصد زعفران دنیا در ایران تولید می‌شود و ما باید برای عصاره‌گیری از زعفران ورود کنیم و از خام‌فروشی آن بپرهیزیم.
