به هر ماده شیمیایی که از ترکیب سه عنصر فسفر، اکسیژن و هیدروژن (در نسبت‌های مختلف) بدست آمده باشد، فسفریک اسید اطلاق میشود.
به گزارش ایسنا، بنابراعلام شیمی بازار، رایج‌ترین نوع فسفریک اسید، ارتو فسفریک اسید با ترکیب شیمیایی H۳PO۴ است که معمولا به نام ساده فسفریک اسید در بین همگان شناخته میشود.
فسفریک اسید ماده‌ای معدنی، اسیدی، بی‌رنگ، بی‌بو و شامل فسفروس (اتم فسفر) است و طعم تندی دارد. اسید آن ضعیف است و در شرایط عادی و مدت زمان کوتاه چندان خطرناک نیست.
فسفریک اسید به صورت خام از سنگ فسفات و در حالت خلوص بالاتر، به صورت صنعتی از فسفر سفید استخراج میشود.
فسفریک اسید به دلیل غیر سمی بودن به دو صورت خوراکی و صنعتی استفاده میشود. در واقع اگر از طرفداران نوشابه‌های گازدار هستید، شما این اسید را بسیار مصرف کرده‌اید. اما این تنها کاربرد فسفریک اسید نیست و در صنایع گوناگون مصارف متنوعی دارد.
هر سال در حدود ۱۰ میلیون تن فسفریک اسید در ایالات متحده تولید میشود که در حدود ۸۰% آن برای مصارف کشاورزی است و در حدود ۱۰% آن در تولید مواد شوینده، تولیدات حشره‌کش و خوراک دام استفاده می‌گردد. ۱۰% آن هم در صنایع غذایی و بویژه تولید نوشابه‌های گازدار کاربرد دارد.
اسید فسفریک در میان اسیدهای معدنی تولیدی و مصرفی در دنیا در جایگاه اول فروش قرار دارد. حدود ۹۰% از فسفریک اسید تولید شده در جهان در تولید کود مورد استفاده قرار می گیرد. کشور چین بزرگترین تولید کننده و مصرف کننده فسفریک اسید در جهان است.
پیش بینی میشود که رشد نرخ تقاضا برای فسفریک اسید از سال ۲۰۱۸ تا سال ۲۰۲۴ به ۳.۵ درصد برسد.
دسته بندی انواع فسفریک اسید
فسفریک اسید +را براساس درصد خلوص به سه دسته تقسیم کرده و برای هر یک کاربردهای خاصی را تعریف می‌کنند. کمترین خلوص آن در صنعت تولید کود و بیشترین خلوص آن در صنایع غذایی و دارویی کاربرد دارد. به علاوه بعنوان یک ماده خام پایه در تولید نمک‌های فسفاته مورد مصرف است.
فسفریک اسید صنعتی با خلوص کمتر از ۸۵ درصد: این نوع اسید در تولید شوینده‌ها، صنعت نساجی، تصفیه پساب و نیز تولید ظروف تفلون ماده بسیار مهمی است.
اسید فسفریک خوراکی با خلوص بالای ۸۵ درصد: فسفریک اسید خوراکی در تولید روغن نباتی، نوشیدنی‌های گازدار، خوراک دام و مکمل غذای دام مورد استفاده بسیار است.
اسید فسفریک خام: بیشترین مصرف اسید فسفریک خام در تولید کودهای شیمیایی است.
کاربرد فسفریک اسید در صنایع غذایی
فسفات‌ها نوعی از مشتقات فسفریک اسید هستند که اضافه کردن آن‌ها به پنیر، باعث شکل‌گیری بافت یکنواخت و نرم آن میشود و پایداری محصول را نیز افزایش می‌دهد. این ماده شیمیایی را به وفور می‌توان در ترکیب در شیر، خامه، پنیر خامه‌ای، کرم قهوه و …پیدا کرد.
نمک‌های فسفریک اسید خوراکی در تولید و تهیه بسیاری از محصولات لبنی اهمیت دارند. این اسید به تنظیم PH موجود در لینیات و افزایش ماندگاری، اصلاح بافت غذا و بهبود کیفیت آن‌ها کمک می‌کند.
این ماده شیمیایی در صنعت نان و شیرینی‌پزی نیز جایگاه ویژه‌ای دارد زیرا در ترکیب جوش شیرین استفاده میشود که در تولید انواع پودر کیک، پودر آشپزی و تولید خمیرهای آماده کاربرد مهمی دارد.
بخش مهمی از محصولات حاوی فسفریک اسید، محصولات غذایی فرآوری شده هستند که معمولا در سبد مصرفی خانواده جایگاه ویژه دارند. قهوه و گوشت فرآوری شده، نوشیدنی‌های گازدار، آب‌های طعم‌دار چند نمونه شناخته شده از این محصولات هستند.
نمک‌های فسفریک اسید در فرایند فرآوری گوشت کمک می‌کنند میزان رطوبت موجود در بافت گوشت افزایش پیدا کند و طعم و خواص اصلی آن نیز حفظ شود.
اگر می‌خواهید به صورت دقیق از وجود فسفریک اسید در موادغذایی مصرفی خود و میزان آن اطلاعات داشته باشید، به بسته‌بندی این مواد نگاه کنید.
نمک‌های دی کلسیم فسفات، هگزا متافسفات، سدیم فسفات و تری کلسیم فسفات، نمونه‌ای از این نمک‌ها هستند که معمولا نام آن‌ها را در ترکیبات این محصولات مشاهده می‌کنید.
کاربرد اسید فسفریک در تولید نوشابه
سال‌هاست بحث و جنجال بر سر خوردن یا نخوردن نوشابه، این نوشیدنی پرطرفدار در جریان است و بیش از هرچیز در مورد مضرات دو ماده تشکیل دهنده آن یعنی شکر و فسفریک اسید صحبت میشود. در این بخش در مورد نقش فسفریک اسید در ساخت نوشابه صحبت می‌کنیم.
اسید فسفریک به حفظ یکپارچگی ترکیبات نوشابه کمک کرده، جلوی رشد باکتری‌ها را می‌گیرد و سرعت آن را کند می‌کند؛ در نتیجه باعث ماندگاری نوشابه میشود.
اسید فسفریک باعث ایجاد عطر و طعم ترشی نوشابه است که ترکیب آن با شیرینی شکر باعث محبوبیت این نوشیدنی است. اسید نوشابه از نوع خوراکی و ضعیف است و این ادعا که این نوشیدنی خاصیت جرمگیری دارد، ادعای صحیحی نیست.
البته اسید نوشابه در بدن برای به تعادل رسیدن نیاز به کلسیم دارد که آن را از استخوان‌ها می‌گیرد. مصرف طولانی‌مدت و زیاد این نوشیدنی می‌تواند باعث پوکی استخوان شود. اما برای شناخت درست مضرات آن تحقیقات بیشتر و معتبرتری نیاز است و نتایج مطالعات فعلی کافی نیست.
این ماده در گریدهای مختلف صنعتی، غذایی، دارویی، کشاورزی، آزمایشگاهی، بهداشتی توسط تولیدکنندگان یا واردکنندگان مختلف به بازار عرضه میشود.
اسم انگلیسی فسفریک اسید Phosphoric-acid است و شماره رجیستری آن همان Cas No ۷۶۶۴-۳۸-۲ است. با جستجوی اسم این ماده یا شماره رجیستریش در سایت شیمی بازار لیستی از تامین‌کنندگان معتبر در اختیارتان قرار می‌گیرد.
تمام فعالان و شرکت‌های حاضر در بورس آنلاین مواد شیمیایی «شیمی بازار» مراحل اعتبار سنجی را پشت سر گذاشته‌اند و شما می‌توانید با اطمینان خاطر از آن‌ها به صورت مستقیم و بی‌واسطه خرید خود را انجام دهید.
