سالیانه ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تن تا ۳ میلیون و ۳۰۰ هزار تن روغن زیتون در دنیا تولید می‌شود که تولید ایران در مقایسه با آمار‌های جهانی بسیار ناچیز است.
با وجود آنکه تنها حدود ۴ درصد از روغن مصرفی مردم دنیا روغن زیتون است، اما حجم تجاری زیتون سالیانه حدود ۳۰ میلیارد یورو برآورد شده است که متاسفانه ایران سهم ناچیزی از این حجم تجاری را به خود اختصاص داده است که تقلب صنعت زیتون را می‌توان مانع اساسی پیش روی باغداران برشمرد.
بنابر آمار سرانه مصرف روغن زیتون در ایران به حدود ۲۰۰ گرم می‌رسد که این امر‌نشان می‌دهد کمتر از یک درصد از روغن مصرفی به روغن زیتون اختصاص دارد که بسیاری از مسئولان علت پایین بودن سرانه مصرف نسبت به متوسط جهانی را گرانی این کالا مطرح می‌کنند.
بسیاری از مسئولان بر این باورند که تولید زیتون در دنیا تحت تاثیر عوامل مختلفی همچون سال آور یا ناآور و میزان بارندگی در کشور‌های زیتون خیز بستگی دارد که سرمازدگی اخیر و سال ناآور زیتون موجب شده تولید روغن نسبت به مدت مشابه سال قبل ۶۰ تا ۷۰ درصد کاهش یابد.
حال به سراغ مسئولان ذی ربط می‌رویم تا از آخرین جزئیات تولید روغن زیتون در ایران و مقایسه با سایر کشور‌ها و همچنین سرانه مصرف و علت پایین مصرف روغن زیتون نسبت به متوسط مصرف جهانی با خبر شویم:
اختلاف معنادار سرانه مصرف روغن زیتون در کشور با متوسط دنیا
رحمت اله پریچهر مجری طرح زیتون وزارت جهاد کشاورزی ، متوسط سرانه مصرف روغن زیتون در دنیا را بیش از ۵۰۰ گرم اعلام کرد و گفت: این در حالی است که سرانه مصرف روغن زیتون در کشورما مجموع واردات و تولید داخل به حدود ۲۰۰ گرم می‌رسد.
وی افزود: با وجود اختلاف معنادار متوسط سرانه مصرف با دنیا باید با اتخاذ تدابیری به سمت و سوی میانگین جهانی پیش رویم.
پریچهر با اشاره به اینکه سرانه مصرف روغن زیتون در کشور ما قابل قبول نیست، بیان کرد: در سال جهش تولید افزایش کمی و کیفی روغن زیتون مدنظر است، بدین منظور با برنامه ریزی و فرهنگ سازی می‌توان به میانگین جهانی سرانه مصرف دست یافت.
مجری طرح زیتون وزارت جهاد کشاورزی ادامه داد: کشاورزی قراردادی، خرید به موقع و منصفانه محصول از باغداران در افزایش سرانه مصرف روغن زیتون تاثیر بسزایی دارد.
وی با اشاره به اینکه کاهش ۶۰ تا ۷۰ درصدی تولید روغن زیتون صحت ندارد، بیان کرد: با وجود سرمازدگی و سال ناآور زیتون نمی‌توان پیش بینی دقیقی راجع به تولید داشت.
مجری طرح زیتون ادامه داد: تولید زیتون از ۳ هزار و ۳۰۰ تن سال ۹۱ به ۱۱ هزار و ۶۰۰ تن در سال گذشته رسید.
کاهش ۷۰ درصدی تولید روغن زیتون در راه است/نگرانی از حیث واردات روغن زیتون نداریم
مهدی عباسی رئیس شورای ملی زیتون با اشاره به اینکه سالیانه ۱۴ هزار تن روغن زیتون در کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد، اظهار کرد: سال گذشته ۱۱ هزار و ۲۰۰ تن روغن زیتون در کشور تولید و مابقی نیاز از طریق واردات تامین شد.
وی افزود: با توجه به سرمازدگی اخیر، شرایط آب و هوایی و سال ناآور زیتون، تولید روغن زیتون به شدت کاهش یافته است.
عباسی ادامه داد: سال گذشته در اواخر فصل برداشت، محموله روغن زیتون پومیس وارد شد که با این وجود باغداران به برداشت روغن زیتون کنسروی روی آوردند.
این مقام مسئول از کاهش ۶۰ تا ۷۰ درصدی تولید زیتون خبر داد و گفت: برآورد‌ها حاکی از آن است که امسال تولید روغن زیتون به حدود ۵ هزار تن برسد.
به گفته وی، علی رغم اختصاص یارانه به واردات سایر روغن ها، اما ارزی به واردات روغن زیتون اختصاص داده نمی‌شود، در حالیکه این محصول کالای سلامت محور است.
رئیس شورای ملی زیتون با تاکید بر تقویت صنایع تبدیلی زیتون گفت: با توجه به آنکه ارز آزاد به صنایع تبدیلی استحصال روغن زیتون اختصاص داده می‌شود، از این رو واردات ماشین ۲ میلیاردی، حدود ۶ میلیارد تومان برای بخش خصوصی تمام می‌شود که با این وجود دولت باید ارز دولتی به واردات ماشین آلات اختصاص دهد چرا که مشابه داخلی در کشور وجود ندارد.
به گفته عباسی، علی رغم آنکه ماشین آلات روغن زیتون مشابه داخلی ندارند، اما بخش دولتی این موضوعات را در نظر نمی‌گیرد که همین امر موجب شده زیتون به شکل کنسروی برداشت شود که خارج از سیاست کلان کشور است.
این مقام مسئول از کاهش واردات روغن زیتون از سال ۹۶ خبر داد و گفت: بخش خصوصی به دنبال رفع موانع سیستم دولتی است چرا که هیچ خروجی برای این صنعت نداریم.
وی درباره تاثیر واردات روغن زیتون بر تولید داخل بیان کرد: بار‌ها اعلام کرده ایم که نگرانی در خصوص واردات روغن زیتون نداریم چرا که واردات روغن زیتون با تولید داخل کاملا متفاوت است و به عبارت دیگر طبق استاندارد ۱۴۴۶ تولید می‌کنیم که این استاندارد از استاندارد جهانی روغن زیتون الگوبرداری شده است.
رئیس شورای ملی زیتون با اشاره به اینکه روغن زیتون‌های وارداتی، پومیس است، بیان کرد: تمامی کشور‌ها ۳۰ درصد یارانه به کشور‌های مبدا پرداخت می‌کنند که این موضوع زمینه را برای اقتصاد دامپینگ در کشور فراهم می‌کند.
سرانه مصرف روغن زیتون به کمتر از ۱۵۰ گرم رسید/ضرورت واردات روغن زیتون در زمان مقرر
نادر جلالت عضو هیئت موسس شورای ملی زیتون از کاهش سرانه مصرف روغن زیتون خبر داد و گفت: با افزایش قیمت روغن زیتون، سرانه مصرف در حال کاهش است به طوریکه از ۲۵۰ گرم به کمتر از ۱۵۰ گرم رسیده است.
وی افزود: کاهش ارزش پول ملی، گرانی اجناس و افزایش تقلب در این بخش، زنگ خطری برای سرانه مصرف به شمار می‌رود.
جلالت متوسط سرانه مصرف زیتون را ۱۵۰ گرم اعلام کرد و گفت: این درحالی است که سرانه مصرف در برخی کشور‌ها ۲۳ تا ۲۴ کیلو و برخی دیگر ۶ تا ۷ کیلوست که متاسفانه نوسان نرخ ارز و کاهش ارزش پول ملی در سرانه مصرف تاثیر سوء گذاشته است.
این مقام مسئول ادامه داد: سال گذشته به دلیل سال آور روغن زیتون، تولید مناسبی داشتیم که باغداران با افزایش روغن زیتون به سمت و سوی تولید روغن زیتون و روغن کشی سوق داده شدند، اما امسال به دلیل سال ناآور و سرما، تولید روغن کاهش یافت.
وی با بیان اینکه امکان ۱۰۰ درصدی تولید روغن زیتون در داخل مهیا نیست، گفت: تا زمانیکه باغات سازگاز با مناطق مختلف احداث نشود و ارقام به سمت و سوی روغنی نرود، خودکفایی محقق نخواهد شد.
جلالت ادامه داد: با توجه به آنکه درخت زیتون پس از کاشت، ۵ سال آینده بار اقتصادی می‌دهد، به همین خاطر از الان نمی‌توان پیش بینی در خصوص تامین کل نیاز کشور از تولید داخل داشت چرا که با وجود سرانه مصرف ۲۵۰ گرم، ۱۷ تا ۱۸ هزار تن روغن زیتون در داخل مورد استفاده قرار می‌گیرد که با افزایش سرانه مصرف به همین میزان برای تولید داخل باید برنامه ریزی شود.
وی مساحت کنونی باغات زیتون را ۹۳ هزار هکتار اعلام کرد و گفت: در این باغات برخی ارقام‌کنسروی و برخی دیگر باردهی چندانی ندارند که برای افزایش تولید داخل نیاز است که طی یک برنامه ۱۰ ساله برنامه ریزی شود.
به گفته وی، با ارتقای سرانه مصرف روغن زیتون و افزایش تولید در داخل همچنان به واردات روغن زیتون نیاز داریم، اما زمان مناسب واردات روغن زیتون به منظور جلوگیری از متضرر شدن باغات امری ضروری است.
عضو هیئت موسس شورای ملی زیتون در پایان با تاکید بر واردات روغن زیتون در زمان مقرر تصریح کرد: واردات روغن زیتون در زمان کمبود در بازار داخل باید توسط تجار و کارخانه داران واقعی انجام شود تا تولید داخل دچار چالش نشود.
سرویس خبری : کشاورزی و باغبانی
