ساداتی نژاد شنبه شب با حضور در یک برنامه زنده تلویزیونی با بیان اینکه تمرکز دولت سیزدهم در سه ماه نخست، تامین امنیت غذایی پایدار برای مردم بوده است، افزود: تامین امنیت غذایی پایدار برای مردم یکی از مسائل مهم برای همه کشورهای جهان است یعنی غذا در دسترس باشد و به طور کامل تامین شود.
او ادامه داد: یکی از موضوع‌هایی که در برنامه کوتاه مدت وزارت جهاد کشاورزی به آن اشاره کردیم این بود که امنیت غذایی پایدار را بتوانیم در سه ماهه نخست دولت سیزدهم محقق کنیم، چون مقداری کمبود تولید و کسری تامین وجود داشت و این می‌توانست مشکلات و ایجاد صف‌هایی را در برخی از محصولات داشته باشد.
ساداتی نژاد گفت: برای این کار اقداماتی را انجام دادیم و قرارگاه امنیت غذایی را ایجاد کردیم. در بحث امنیت غذایی دو بخش تولید و توزیع باید متعادل باشند که در چند ماه گذشته در توزیع چالش‌هایی داشتیم. چالش دوگانگی در مدیریت وجود داشت که اکنون مدیریت کل زنجیره غذایی به وزارت جهاد کشاورزی واگذار شده است و شاهد بودیم که در این مدت بازار روند رو به بهبودی را طی کرد.
وی در ادامه به اقدام‌های وزارت جهاد کشاورزی برای ارزان سازی محصولات اشاره کرد و افزود: تولید و توزیع، دو بخش موثر بر بازار مصرف و همچنین قیمت گذاری موارد مصرفی جامعه محسوب می شود و متاسفانه در کشور ما همیشه در حوزه مواد غذایی چالش دوگانگی مدیریت داشته ایم و این چالش میان دو وزارتخانه صمت و کشاورزی در حال رد و بدل بود.
ساداتی نژاد یکی از مهم ترین اتفاقات یکصد روز نخست دولت سیزدهم را دستور رئیس جمهوری مبنی بر واگذاری کل زنجیره تولید و توزیع محصولات کشاورزی و غذایی به وزارت جهاد کشاورزی عنوان کرد و گفت: البته قانون این تفویض مسئولیت سال ۹۲ تصویب شد اما تاکنون اجرایی نشده بود.
وی با تاکید بر لزوم اجرای قانون بهره وری در حوزه کشاورزی افزود: اگر در باغات و حوزه کشاورزی، بهره وری صورت پذیرد و تولیداتمان بیشتر شود بدان معناست که هزینه تولیدمان را کاهش داده ایم، پس یکی از کارهایی که در ارزان سازی و کاهش قیمت غذا باید صورت گیرد، افزایش بهره وری در حوزه کشاورزی در تولید است البته بهره وری باید در سه مرحله کاشت، داشت و برداشت انجام پذیرد.
ساداتی نژاد تصریح کرد: کشاورزی قراردادی، اقدامی است که می تواند ما را در ایجاد بهره وری در کشاورزی کمک کند، این بدان معناست که جهاد کشاورزی از ابتدای امر، تمامی مقدمات و ملزومات کاشت، داشت و برداشت را برای کشاورزان فراهم آورد و پس از برداشت محصول، آن را از کشاورزان خریداری و تمام هزینه ها را با او حساب کند، در این فرایند جهاد کشاورزی می تواند حتی محصول را بیمه کند تا اگر اتفاقی برای محصول افتاد، کشاورزان متضرر نشوند به این ترتیب بهره وری افزایش می یابد.
او ادامه داد: از هفتم مهر ماه طرح کشاورزی قراردادی کلید خورد و از ۲۱ تا ۲۲ آبان ماه، زیر ساخت های سامانه ای این پروژه آغاز به کار کرد و تا امروز حدود ۷۰ هزار هکتار مزرعه در قالب این طرح قرار گرفته است و بخش های خصوصی بدانند وزارت جهاد کشاورزی از کشاورزی قراردادی حمایت صد در صد به عمل می‌آورد.
وی با بیان اینکه متوسط تولیدات کشاورزی قراردادی در دنیا چهل درصد است که در کشور ما یک درصد می باشد، افزود: در کشاورزی قراردادی انحصاری وجود ندارد، طرح کشاورزی قراردادی حامی کشاورز و کشاورزی ما خواهد بود و از آنجا که یکی از دغدغه های کشاورزان تامین مالی است و با ایجاد کشاورزی قراردادی نیاز مالی کشاورزان هم مرتفع می شود و میزان تولید افزایش می یابد، سپس درآمدش هم افزایش خواهد یافت.
ساداتی نژاد در این باره خروج کشاورزی از وضعیت کشاورزی معیشتی و تبدیل آن به کشاورزی تجاری را مدنظر قرار داد و گفت: باید بخش خصوصی و تشکل ها را به میدان بیاوریم و آنجایی هم که مانعی وجود داشته باشد دولت وارد عمل خواهد شد.
وی افزود: در طول چهار سال اول دولت سیزدهم قصد داریم حرکت کنیم به سمت متوسط تولید جهانی، این متوسط در حال حاضر چهل درصد تولید کشاورزی قراردادی است که البته بخش خصوصی هم باید دولت را کمک کند.
ساداتی نژاد در ادامه با بیان اینکه در حال حاضر ۲۰ هزار مرغداری در کشور وجود دارد، گفت: این مرغداری ها به لحاظ تولید متفاوت هستند، برخی از این مراکز زنجیره هستند و تمام مراحل تولید را در اختیار دارند، برخی هم فقط جوجه یک روزه می گیرند، پرورش می دهند و تحویل کشتار می دهند.
او ادامه داد: کمبود فناوری می تواند میزان مصرف دام طیور را در این حوزه افزایش دهد ولی با زنجیره شدن این حوزه مصرف نهاده کاهش می یابد و میزان تولید افزایش خواهد یافت، در این امر دولت نقش حامی و ناظر را ایفا می کند و اصل امور باید دست اتحادیه ها باشد.
وزیر جهاد کشاورزی همچنین با بیان اینکه کشور در آبان ماه سال جاری بحرانی ترین شرایط تولید مرغ را تجربه کرد، افزود: برای جلوگیری از ایجاد صف در این حوزه و بازار، اوضاع تولید را ساماندهی و با اجرای قانون انتزاع، توزیع را هم مدیریت کردیم.
وی با اشاره به اینکه قانون انتزاع در دو سال آخر دولت قبل به طور کلی لغو شد و بسیاری از مشکلات حوزه غذایی کشور را فراهم آورد، گفت: اما در دولت سیزدهم با تمرکز بر ایجاد امنیت غذایی، میزان تولید و توزیع را تحت نظر گرفتیم و حتی برای بازرسی و نظارت که پیشتر متولی آن نبودیم، کمک های مردمی را هم به کار گرفتیم.
وزیر جهاد کشاورزی تصریح کرد: از آنجا که چرخه توزیع در کشورمان سنتی بود اقدام به فعال کردن توزیع هوشمند کردیم و برای حذف دلال و واسطه ها، سامانه توزیع هوشمند را راه اندازی کردیم و در این راستا روزانه حدود ۵۰۰ تن مرغ و تخم مرغ بدون واسطه به دست مصرف کننده می رسید که حدود ۳۲ هزار مغازه در تهران و البرز در این طرح همکاری کردند.
وی با بیان اینکه در این ۳۲ هزار مغازه، قیمت ها بر اساس فاکتوری بود که مستقیم از مزرعه و تولید کنندگان دریافت کرده بودند و دیگر کسی نمی توانست بگوید فلان محصول را گران تهیه کرده ام، گفت: توزیع هوشمند باید هر روز هوشمند تر و گسترده تر شود و امیدواریم که بازار شب عید را هم با توزیع هوشمند مدیریت کنیم.
وزیر جهاد کشاورزی همچنین درباره شبهات مطرح شده درباره انحصار سامانه هوشمند توزیع مواد غذایی نیز افزود: با توجه به مشکلات توزیع کالا در بازار باید اقدامی در کوتاه مدت انجام می گرفت و باید در بستر پلتفرم‌های موجود این کار را انجام می‌دادیم چرا که زمان نداشتیم.
او ادامه داد: سازمان تعاون روستایی از پلتفرم‌ها دعوت کرد که شروطی داشت اول اینکه باید لجستیک داشته باشند و دیگر اینکه کالا را با قیمت تنظیم بازار ارسال کنند. در شروع کار به دلیل اینکه آمادگی لازم نبود از آن استقبال نشد اما در حال حاضر ۲ تا ۳ پلتفرم این کار را انجام می دهد و درخواست هایی هم از برخی پلت فرم های معروف برای این کار شده است و هیچ انحصاری در سامانه هوشمند وجود ندارد.
وی با تاکید براینکه هر پلتفرمی که در کل کشور آمادگی دارد می تواند درخواست خود را ارائه دهد، افزود: اینکه کالایی را از تولیدکننده به دست مصرف کننده برسانیم موجب ارزان سازی خواهد شد. مصرف گوشت مرغ در کشور ۱۳۰۰ تن است و توزیع هوشمند در حد ۳۰۰ تن است بنابراین توزیع هوشمند بیشتر نقش کنترل کننده و تنظیم بازاری دارد و رانتی در این زمینه ایجاد نخواهد شد.
ساداتی نژاد در ادامه اجرای الگوی کشت و سنددار شدن اراضی کشاورزی را از برنامه های وزارت جهاد کشاورزی بیان و افزود: علت تغییر کاربری ها، سند نداشتن اراضی کشاورزی است و باید این موضوع حل شود.
وی با بیان اینکه اکنون تنها چهار درصد زمین های کشاورزی ایران، سند دارد، گفت: بر اساس قانون، تا پایان سال ۱۳۹۹، باید همه اراضی کشاورزی, صاحب سند می شد
وزیر جهاد کشاورزی افزود: یکی دیگر از اهداف ما در دولت سیزدهم این است که جشن سند دار شدن همه اراضی کشاورزی را بگیریم.
ساداتی نژاد با بیان اینکه سنددار شدن همه اراضی کشاورزی دو شهرستان را در ۲۲ بهمن جشن خواهیم گرفت، گفت: با کمک دستگاه های مختلف، امیدواریم در پایان دولت سیزدهم همه زمین های کشاورزی را سنددار کنیم چرا که با روندی که وجود داشته است ۳۵ سال دیگر طول می کشد تا زمین های کشاورزی ایران صاحب سند شود.
وزیر جهاد کشاورزی ایجاد رصدخانه کشاورزی ایران را از دیگر برنامه های این وزارتخانه بیان و افزود: مشکل آمار و داده ها داریم و میزان دقیق تولید را نمی دانیم و نمی توانیم برنامه ریزی دقیق انجام دهیم.
وی همچنین با اشاره به اینکه تولید محصولات کشاورزی دارای تقویم و برنامه ریزی است، افزود: در دولت سیزدهم بر اساس برنامه قبلی، پیش می رویم و برنامه های ما از سال ۱۴۰۱ پاسخ خواهد داد.
وزیر جهاد کشاورزی همچنین با بیان اینکه فقط سه ماه است که دولت سیزدهم، کار خود را آغاز کرده است و برنامه تولید مشکل دار را تحویل گرفتیم که دچار کمبود تولید بوده است، گفت: با رصد روزانه و پایش، تلاش می‌کنیم بازار را در تامین و حوزه توزیع به درستی پیش ببریم که در این سه ماه توانستیم به پایداری برسیم.
وی با اشاره به اینکه در این سه ماه بر روی مرغ و تخم مرغ تمرکز ویژه داشتیم چون چالش های بیشتری داشت، افزود: وارد حوزه گوشت هم خواهیم شد، در بحث فرآورده های گوشتی هم باید توزیع هوشمند انجام شود و باید نظارت کنیم و قیمت ها می تواند تعدیل شود.
او ادامه داد: در حوزه گوشت قرمز به علت خشکسالی و شرایط سخت دامداران، امسال بخشی از دام عشایر مازاد است و خرید دام مازاد را با شرکت پشتیبانی و امور دام انجام دادیم تا عشایر دغدغه نداشته باشند.
وی با اشاره به اینکه بر اساس قانون، کشتار دام مولد ممنوع است و اگر در کشتارگاهی این کار انجام شود برخورد قانونی می شود، گفت: در ماه های نخست بارداری امکان تشخیص کم است بنابراین شاید درصدی دچار اشتباه شوند و این موضوع همیشه بوده است.
وزیر جهاد کشاورزی همچنین با بیان اینکه در این دولت، تامین ارز نهاده ها و ترانزیت آن به موقع انجام شده است و این رویه ادامه دارد، تصریح کرد: وارث مشکلاتی بوده ایم که مربوط به قبل است و با همه توان به کمک بخش خصوصی و اتحادیه ها پیش می رویم.
ساداتی نژاد در بخش دیگری از این برنامه دیپلماسی غذایی را از دیگر محورهای برنامه وزارت جهاد کشاورزی بیان کرد و افزود: باید در سبد غذای همسایگان، حضور داشته باشیم.
وی با اشاره به اینکه اکنون میزان حضور ما در سبد غذایی همسایگان، دو درصد است و باید آن را افزایش دهیم، گفت: زمانی که محصولی را تولید می کنیم از روز نخست، باید مصرف کننده آن مشخص باشد و این به معنای کشاورزی قراردادی است و هیچ بذری نباید بکاریم مگر اینکه مشخص شود مشتری آن کدام کشور است.
ساداتی نژاد افزود: زمانی که مشتری محور و قراردادی تولید کنیم بر اساس استاندارد کشور متقاضی، تولید می کنیم و بنابراین مشکلی در صادرات آن پیش نمی‌آید.
وزیر جهاد کشاورزی گفت: اکنون در صادرات به روسیه موضوعاتی را در هفته پیش داشتیم و مذاکرات بسیار فشرده ای را انجام دادیم و چند وبینار را برگزار کردیم و در این هفته گروه کارشناسی از طرف ما به این کشور سفر می‌کند و مذاکراتی را انجام خواهد داد و به زودی مشکلات به وجود آمده رفع می شود.
ساداتی نژاد همچنین سرمایه گذاری را از یکی دیگر از محورهای برنامه وزارت جهاد کشاورزی برشمرد و افزود: این موضوع در تامین غذایی، فوق العاده مهم است.
وی با اشاره به خشکسالی در ایران گفت: این خشکسالی در ۵۰ سال اخیر بی سابقه بوده است و این مساله ما را از نظر میزان دسترسی به آب دچار چالش می کند.
وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه یکی از بزرگ ترین مصرف کنندگان آب در کشور و جهان، حوزه کشاورزی است و در زمان خشکسالی یکی از بخش هایی که با محدودیت مواجه می شود حوزه کشاورزی است، افزود: اما برنامه ریزی می‌تواند این مشکل را کاهش دهد.
وی همچنین با اشاره به اینکه به آبیاری مدرن و توسعه گلخانه ها توجه داریم و در این زمینه برنامه ریزی هایی را ارائه کردیم، گفت: اقلیم ما به ما تحمیل می کند که حداکثر بهره وری را در آب داشته باشیم و بنابراین آبیاری های نوین را باید در کشور گسترش دهیم.
وزیر جهاد کشاورزی همچنین با بیان اینکه در برنامه ششم توسعه، ۸۵ درصد هزینه تجهیزات آبیاری نوین را دولت و ۱۵ درصد را کشاورز می پرداخت، افزود: یعنی نگاه دولت و حاکمیت در کشور ما، توسعه آبیاری نوین بوده است اما با توجه به عقب افتادگی هایی که وجود داشت اعتباراتی که به این موضوع اختصاص می یافت برای کل نیاز کافی نبود.
او ادامه داد: در شمال کشور یعنی استان های گستان، گیلان و مازندران که تامین کننده برنج کشور هستند امسال ۲.۲ دهم میلیون تن تولید برنج داشتیم که اگر سه میلیون تن مصرف کل کشور باشد، سالانه حدود یک میلیون تن به واردات برنج نیاز داریم.
وی با اشاره به اینکه در سال جاری به علت خشکسالی، تولید برنج داخلی حدود ۲۰ درصد کاهش یافت که این موضوع بر روی قیمت برنج ایرانی تاثیر داشت، افزود: در این سه استان شمالی، ظرفیت افزایش تولید برنج به میزان بیش از یک میلیون تن را داریم و با این کار می‌توانیم خودکفا شویم و برای این کار به زهکشی اراضی نیاز داریم.
ساداتی نژاد در بخش دیگری از این برنامه به کشت دیم در کشور اشاره کرد و با بیان اینکه در زمینه این کشت، جای کار زیادی داریم و این بخش مغفول تولید ما است، گفت: در دنیا ۷۰ درصد محصولات کشاورزی از کشت دیم به دست می آید و ۳۰ درصد از کشت آبی، اما در کشور ما بالعکس است.
وزیر جهاد کشاورزی همچنین با اشاره به اینکه در سال جاری بخشی از دیمزارهای ما با کمک ستاد اجرایی فرمان امام (ره) مدیریت شد، افزود: همچنین ۴۸ درصد تولید آبزیان در استان های غیر ساحلی است و پیام بزرگی دارد یعنی اینکه از ساحل و دریا استفاده نکردیم.
او ادامه داد: همان گونه که شهرک های کشاورزی در خشکی داریم، در دریا و ساحل هم باید داشته باشیم و شرکت شهرک های کشاورزی باید فعال شود و بتواند از ظرفیت خود استفاده کند.
ساداتی نژاد در پایان گفت: در دولت سیزدهم, حوزه کشاورزی یکی از حوزه های مورد حمایت است و نگاه ویژه به کشاورزان هم در کلیت دولت و هم در نگاه رئیس جمهوری وجود دارد و در این دولت، شرایط مطلوب تری را در حوزه کشاورزی خواهیم داشت.
