جلیل کاربخش راوری روز سه شنبه در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی درباره تاثیر تولید «دبی شکلات» در افزایش صادرات پسته ایرانی، افزود: در حال حاضر میزان تولید دبی شکلات به اندازه ای نیست که منجر به افزایش ۴۰ درصدی تقاضای پسته ایران شده باشد، بنابراین این شکلات تاثیر چندانی در صادرات کشور ما نداشته است.
وی اظهار داشت: البته صادرات مغز پسته ایران به امارات به دلیل مصرف در دبی شکلات افزایش یافته است.
کاهش تولید و عرضه پسته آمریکایی
نایب رئیس هیات امنای انجمن ملی پسته ایران، دلیل اصلی افزایش صادرات پسته کشور را کاهش تولید و صادرات پسته آمریکایی در بازارهای جهانی و واقعی سازی نرخ ارزش صادراتی پسته و مشتقات آن دانست و اظهار داشت: تولید و صادرات پسته کشور آمریکا در سال ۲۰۲۵ – ۲۰۲۴ نسبت به سال ۲۰۲۴ – ۲۰۲۳ روند کاهشی پیدا کرد، بنابراین تقاضای بالای جهانی به دلیل کمبود محصول آمریکایی، بازار را به سمت ایران سوق داد.
وی اضافه‌کرد: آمار رسمی دولتی و انجمن ملی پسته متفاوت است، اما برآورد ما حدود ۴۰ درصد افزایش طی پنج تا ۶ ماه گذشته در مقایسه با مدت مشابه سال قبل آن است.
اصلاح نرخ ارز صادراتی پسته
کاربخش در بحث ارزش صادراتی پسته، گفت: واقعی‌سازی نرخ ارز صادراتی توسط گمرک از اسفند ۱۴۰۲ یکی از محرک ها برای افزایش صادرات بوده است، زیرا پیش از این ارزش صادراتی پسته بیشتر از قیمت واقعی تعیین می‌شد که مانعی برای صادرکنندگان بود.
افزایش تقاضا در بازارهای چین، هند و امارات
نایب رئیس هیات امنای انجمن ملی پسته ایران تصریح کرد: اگر چه در اروپا محدودیت های قبلی کاهش یافت، اما رشد صادرات بیشتر مرهون بازارهای دیگری مانند چین، هند و امارات بوده است. البته برخی تصور می کنند شکلات های تولید دبی با پسته ایرانی عامل این رشد است، اما حجم این محصولات در حدی نیست که تاثیر چشمگیری بر صادرات پسته ایرانی داشته باشد.
لزوم از سرگیری تهاتر صادرات و واردات پسته
این مقام صنفی، مشکل امروز را تعطیلی سیستم تهاتر صادرات و واردات دانست و از مسئولان امر خواست سیستم تهاتر صادرات و واردات که در گذشته تسهیل کننده مبادلات بود، از سرگرفته شود، زیرا نبود این فرایند به معضلی برای صادرکنندگان تبدیل شده است.
تولید پسته در ۲۷ استان کشور
کاربخش درباره تولید پسته ایران، گفت: در حال حاضر پسته ایران در ۲۷ استان کشور به صورت پراکنده در حال تولید است اما تمرکز تولید این محصول همچنان مربوط به استان های کرمان، خراسان رضوی، خراسان جنوبی، خراسان شمالی، سمنان، یزد، دامغان است، با این حال همچنان میزان عملکرد برداشت ما در هکتار نسبت به آمریکا پایین است.
وی، قانون ارث را یکی از مشکلات خرد شدن اراضی باغی پسته دانست و از مسئولان امر خواست تا باغات پسته از بین نرفته، این قانون اصلاح شود.
نایب رئیس هیات امنای انجمن ملی پسته ایران تصریح کرد: کاهش آب های زیرزمینی و شور شدن اراضی، پراکندگی تولید میان کشاورزان خرد، بهره وری پایین برداشت محصول در هر هکتار نسبت به کشور رقیب مثل آمریکا، از چالش های جدی در بخش تولید پسته کشور است.
وی پیش بینی کرد: با وجود این چالش ها، امسال تولید پسته نسبت به سال گذشته رشد داشته باشد.
کاربخش بر این باور است که اگرچه امسال رشد صادرات داشتیم، اما پایداری این رشد نیازمند حل مشکلات زیرساختی همچون مدیریت آب، افزایش بهره وری و حمایت از صادرکنندگان است و در غیر این صورت در درازمدت ممکن است مجدد بازارهای صادراتی خود را از دست بدهیم.
طبق آمار گمرک ایران ۱۶ هزار تن انواع پسته و مغز پسته در اسفندماه ۱۴۰۳ صادر شد، به طوری که صادرات به لحاظ وزنی ۴۵ درصد بیشتر از اسفندماه سال قبل بوده است. بازارهای صادرات مجدد (امارات و ترکیه)، کشورهای مشترک المنافع و شبه قاره هند به ترتیب بیشترین سهم از صادرات پسته ایران در این ماه را به خود اختصاص دادند.
طبق تخمین انجمن ملی پسته ایران، از کل موجودی ۲۳۰ هزار تنی پسته خشک در پوست ابتدای دوره از آغاز مهرماه تا پایان اسفندماه معادل ۱۶۵ هزار تن به مصرف رسیده است. از این میزان ۱۴۴ هزار تن صرف صادرات شده و تخمین زده می شود که ۲۱ هزار تن پسته در داخل ایران به فروش رسیده باشد. مانده محصول در پایان اسفندماه ۱۴۰۳، معادل ۶۵ هزار تن پسته خشک درپوست برآورد می‌شود.
نسبت وزن مصرف تجمعی تا پایان اسفندماه به موجودی اول دوره ۷۲ درصد بوده که نشان دهنده رونق تقاضا برای پسته ایران است، چرا که این نسبت در دو سال تجاری گذشته در حدود ۵۰ درصد بوده است.
منبع:ایرنا
