در آخرین جلسه شورای قیمت گذاری محصولات کشاورزی قیمت ۳۲ قلم از کالاهای اساسی تعیین شد اما این قیمت‌ها هنوز از سوی وزیر جهاد کشاورزی به عنوان رئیس شورا ابلاغ رسمی نشده است. نرخ تضمینی خرید گندم در سال زراعی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ حدود ۱۹.۵۰۰ تومان تعیین شده و نرخ این کالای استراتژیک مبنای قیمتی سایر اقلام اساسی خواهد بود. به عنوان مثال قیمت خرید تضمینی دانه روغنی کلزا دو برابر نرخ خرید تضمینی گندم بوده به این ترتیب برآورد می‌شود هر کیلو کلزا در سال زراعی جدید ۳۹ هزار تومان باشد.
بی برنامگی در کشت دانه‌های روغنی
سالانه کشور به ۱.۴ تا ۱.۶ میلیون تن روغن خوراکی نیاز دارد که معادل تقریباً ۳ میلیون تن دانه روغنی اعم از آفتابگردان، سویا، کلزا، کاملینا و … می‌شود. در حال حاضر بخش کمی از دانه‌های روغنی در کشور کشت می‌شود و بخش اعظمی از آنها وارداتی است. به گفته فعالان این بازار تولید روغن در کشور ۹۵ درصد وابستگی ارزی دارد.
به گفته یک محقق بخش کشاورزی، کشت دانه‌های روغنی برای کشاورزان صرفه اقتصادی ندارد زیرا هنگام کاشت، کشاورزان هزینه کرد و چالش‌های آنها را مدنظر قرار داده و محصول مورد نظر را انتخاب می‌کنند. به عنوان مثال کشت کلزا را با کاشت گندم، چغندرقند یا هر گیاه پاییزه دیگر مورد سنجش قرار داده و محصولی که مشکلات کمتر و درآمد بیشتری داشته باشد کشت می‌شود.
سال ۱۴۰۰ به دلیل دیرکرد پرداخت قیمت کلزا، کشاورزان متضرر شده و این امر موجب نارضایتی آنها را فراهم کرد؛ از این رو بخشی از کلزاکاران مبادرت به کشت گندم کردند.
برداشت پسته
زعفران، پسته، فرش، خاویار و… از جمله محصولات دارای مزیت برای صادرات بوده که درآمد حاصل از عرضه آنها به بازار جهانی می‌تواند تراز تجاری ایران را مثبت کنند. در حال حاضر ایران در تولید و صادرات پسته رتبه سوم را پس از آمریکا و ترکیه در اختیار دارد در حالی که پیش تر ایران در جایگاه دوم ایستاده بود. خشکسالی‌ها چند سال اخیر تأثیر زیادی در بهره‌وری کشت داشته که امید است با بهبود وضعیت بارش این عقب افتادگی جبران شود. برداشت پسته از باغات پسته کشور از مرداد آغاز می‌شود و معمولاً تا میانه مهر ادامه دارد. رئیس سازمان جهاد کشاورزی از افزایش ۱۰۰ تنی تولید پسته در اراضی استان تهران خبر داد و اعلام کرد که هم اکنون پسته کاری در سطح استان تهران رونق گرفته و محصولاتی قابل رقابت با استان‌های مطرح در این زمینه از این اراضی تولید می‌شود.
پیش‌بینی می‌شود امسال ۹ هزار و ۹۰۰ تن پسته از اراضی پسته کاری استان برداشت شود که نسبت به سال گذشته می‌توان گفت تولید پسته در استان تهران حدود ۱۰۰ تن افزایش یافته‌است.
گفتنی است، امسال ۱۱ هزار و ۸۰۲ هکتار از اراضی استان تهران به کشت پسته اختصاص یافته است.
ترخیص ۱۰۰ درصدی برخی کالاهای اساسی
سرپرست دفتر واردات گمرک در نامه‌ای فهرست تکمیلی کالاهای بخش غیر دولتی که از سوی وزارت جهاد کشاورزی اعلام شده بود را به گمرکات سراسر کشور ابلاغ کرد. پس از اعلام، احمد خانی‌نوذری، سرپرست معاونت توسعه بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی به محمد رضوانی فر، رئیس گمرک جمهوری اسلامی ایران در خصوص لیست ترخیص ۱۰۰ درصدی کالاهای زیر بخش کشاورزی، علیرضا صدری خواه، سرپرست دفتر واردات گمرک نیز در بخشنامه‌ای به گمرکات سراسر کشور ضمن اعلام ۳۰ آبان ماه ۱۴۰۲ به عنوان زمان پایان اجرای این بخشنامه، لیست تکمیلی کالاها را منتشر کرد.
الزام کد شناسا برای واردات چای
بخشنامه دیگر در هفته جاری مربوط به الزام دریافت کد شناسه برای واردات چای بود. برنج و چای از جمله کالاهای وارداتی است که بازرگانان پیش از ثبت سفارش باید شناسه کالا تهیه کنند.
وزارت جهاد کشاورزی طی نامه‌ای با توجه به برنامه‌ریزی دفتر خدمات بازرگانی معاونت توسعه بازرگانی در راستای شفاف‌سازی و حذف گلوگاه‌های فساد در نظر دارد برای بررسی سیستمی درخواست‌های مجوز ثبت سفارش چای در سامانه متمرکز تجارت خارجی وزارت متبوع، ثبت سفارشات چای را ملزم به استفاده از شناسه کالا کند. بر این اساس لازم است واردکنندگان نسبت به اخذ شناسه کالا در سامانه جامع تجارت اقدام کنند.
آغاز صادرات کیوی
معاون باغبانی وزارت جهاد کشاورزی طی نامه‌ای به معاونت بازرگانی این وزارتخانه اعلام کرد صادرات کیوی از مهر ماه بلامانع است.
در این بخشنامه آمده، بر اساس نامه ارسال شده از سوی رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان گیلان و با توجه به شرایط اعلام شده، صادرات کیوی از مهر ماه قابل انجام است.
وضعیت بازار کالاهای اساسی
کاهش تقاضا در کالاهای اساسی سبب شده تا تولید با مشکل مواجه باشد و ظرفیت‌ها کاهش پیدا کند. لبنیات یکی از حوزه‌هایی است که با افزایش بیش از ۳۰ درصدی فرآورده‌ها مشتریان بیشتری را نسبت به دیگر بخش‌ها از دست داده است.
کاهش کیفیت از دیگر موضوع‌هایی است که بازار این محصولات را دچار چالش کرده است. برخی مصرف کنندگان عنوان می‌کنند در حالی که برخی اقلام تا تاریخ انقضا فاصله دارند اما کالا قابل مصرف نیست.
گفتنی است، افزایش اجاره بها موجب کاهش تعداد شعبات شده و تخفیف‌های خوبی محصولات دارند. به عنوان مثال، در بخش لبنیات پنیر لیقوان ۷۰۰ گرمی که ۹۱ هزار تومان قیمت گذاری شده با تخفیف با قیمت ۷۵ هزار تومان عرضه می‌شود. رب گوجه فرنگی که در یک ماه اخیر افزایش قیمت داشته و از ۴۵ هزار تومان به حدود ۶۰ هزار تومان رسیده قوطی‌های قدیمی با قیمت ۴۵ هزار تومان برای مصرف کننده، به مبلغ ۳۵ هزار تومان به فروش می‌رسند. برخی فروشگاه‌های زنجیره‌ای با تقویت بازار آنلاین خود سعی در جبران خسارات داشته و به دنبال فروش با تخفیف‌های بالا هستند.
