تخم مرغ از جمله کالای اساسی است که این روزها با چالش‌های بسیاری برای تولیدکنندگان مواجه است. طی یک ماه گذشته به دلیل کاهش تقاضا، این محصول با کاهش قیمت بسیار زیادی رو به رو شد به گونه‌ای که هر شانه تخم مرغ تا قیمت ۶۵ تومان نیز به فروش می‌رسید؛ در همین راستا تولیدکنندگان خواستار اجرای فوری برنامه‌های حمایتی در این بخش شدند. به سراغ مدیرعامل اتحادیه مرکزی مرغداران میهن رفتیم تا علت نابسامانی‌های اخیر در بازار این محصول که به گفته تولیدکنندگان تعلل در اصلاح قیمت، آسیب جدی به آنها وارد کرده است را جویا شویم که در ادامه مشروح این گفت‌وگو را مطالعه خواهید کرد.
محمد مرادی – مدیرعامل اتحادیه مرکزی مرغداران میهن – در گفت‌وگو، از کاهش شدید قیمت تخم‌مرغ در سطح مرغداری‌ها خبر داد و گفت: هم‌اکنون قیمت هر کیلوگرم تخم‌مرغ در مرغداری‌ها حدود ۳۰ هزار تومان است.
وی با اشاره به دلایل این کاهش قیمت افزود: در حال حاضر با مازاد تولید روبهرو هستیم. تولید تخم‌مرغ بر اساس الگوی مصرف در پرمصرف‌ترین ماه‌های سال برنامه‌ریزی شده، اما با آغاز نیمه نخست سال، به‌ویژه در فروردین، مصرف کاهش می‌یابد. این موضوع در سال جاری با چند عامل دیگر از جمله ماه مبارک رمضان، تعطیلات نوروز، افزایش دمای هوا و تعدادی مناسبت کم‌مصرف همزمان شد که در مجموع به افت محسوس قیمت تخم‌مرغ انجامید. بخشی از این افت قیمت ناشی از افزایش بیش از نیاز ظرفیت‌های تولیدی در کشور است که بدون ساماندهی کافی توسعه یافته‌اند. یک درصدی نیز تولید زیادی است که انجام شده است. ظرفیت‌های تولیدی کشور متاسفانه به اندازه نیاز کشور ایجاد نشده بلکه بیش از نیاز کشور است.
مرادی با بیان اینکه یکی دیگر از دلایل کاهش قیمت تخم‌مرغ، افت صادرات بوده، افزود: در حال رایزنی هستیم تا این مشکل را حل کنیم و به طور کلی تمام عواملی که به بازار این محصول آسیب وارد می‌کنند هم زمان با هم رخ داده است. ما تا به امروز به تمام کشورهای همسایه صادرات داشتیم اما در حال حاضر صادرات تخم‌مرغ به کشورهایی مانند قطر و افغانستان محدود شده است. هر چند در گذشته تقریباً به تمامی کشورهای همسایه صادرات داشتیم، اما هم‌اکنون برخی از آن کشورها یا به خودکفایی نزدیک شده‌اند یا تقاضای وارداتی آنها کاهش یافته است. کاهش صادرات نیز همزمان با سایر عوامل منفی از جمله افت تقاضای داخلی، موجب فشار مضاعف بر بازار تخم‌مرغ شده است.
وی در خصوص برنامه‌های حمایتی در دستور کار اتحادیه گفت: چند برنامه حمایتی همزمان در حال پیگیری است؛ از جمله فروش مرغ‌های پیر و نزدیک به پایان دوره بهره‌وری برای کاهش جمعیت مرغ، پیگیری تخصیص مداوم نهاده‌های دامی از سوی دولت و اجرای خرید حمایتی از سوی دولت مشابه سایر محصولات استراتژیک. افزایش شدید قیمت نهاده‌ها در پایان سال گذشته و ابتدای سال جاری، فشار زیادی بر تولیدکنندگان وارد کرده و ادامه تولید را برای آنها دشوار ساخته است. تأمین مستمر نهاده‌ها برای استمرار فعالیت اقتصادی مرغداران ضروری است. امیدواریم که با اجرای فوری برنامه‌های حمایتی، بازار تخم‌مرغ از شرایط فعلی عبور کرده و خرید حمایتی تخم مرغ نیز همچون سایر محصولات در دستور کار قرار گیرد، همچنین فراوری صورت گرفته زیرا در مدت زمان طولانی‌تری محصول فراوری شده قابل نگهداری است؛ اما خود تخم مرغ قابلیت نگهداری کمتری دارد.
مدیرعامل اتحادیه مرکزی مرغداران میهن درباره نرخ واقعی تخم‌مرغ و مشکلات ناشی از تعیین‌نشدن قیمت مصوب گفت: در نیمه دوم سال گذشته، فرصتی فراهم بود تا قیمت تخم‌مرغ به شکل واقعی ارزیابی شود، اما متأسفانه این فرصت از دست رفت. یا قیمت به شکل دستوری تعیین شد یا بازنگری به‌موقع در آن صورت نگرفت؛ در نتیجه، تولیدکننده نتوانست محصول خود را با نرخ واقعی به فروش برساند و سرمایه‌ای برای روزهای سخت مانند امروز ذخیره کند.
مرادی افزود: این تعلل در اصلاح قیمت، آسیب جدی به تولیدکننده وارد کرده و اگر وضعیت ادامه پیدا کند، در بازه زمانی کوتاهی مصرف‌کننده نیز متضرر خواهد شد. چراکه اگر تولیدکننده نتواند از نظر اقتصادی سرپا بماند، ادامه سرمایه‌گذاری یا فعالیتش را متوقف خواهد کرد که در نهایت منجر به کاهش تولید و آسیب مستقیم به سفره مردم خواهد شد.
مدیرعامل اتحادیه مرکزی مرغداران میهن با تأکید بر ماهیت خاص صنعت تولید تخم‌مرغ گفت: این صنعت با یک موجود زنده سروکار دارد، نه با دستگاه یا کارخانه‌ای که بتوان آن را در مواقع لازم خاموش یا تولید را متوقف کرد. مرغ‌ها رشد روزانه و تولید مستمر دارند، فارغ از شرایط جوی یا مناسبت‌های تقویمی. بنابراین تولید تخم‌مرغ همچون دیگر محصولات استراتژیک در جهان، نیازمند حمایت‌های منظم و جدی است.
وی تأکید کرد: تخم‌مرغ، یکی از سالم‌ترین و کامل‌ترین مواد غذایی پروتئینی در سبد مصرف خانوار است و برای اینکه سرانه مصرف آن به سرانه مصرف استاندارد دنیا برسد و استمرار داشته باشد نیازمند این است که به‌طور مستمر وضعیت تولید کننده رصد و بررسی شود. این محصول حتی با قیمت واقعی نیز همچنان ارزان‌ترین منبع پروتئین در کشور محسوب می‌شود. برای تداوم تولید و پاسخگویی به نیاز سالانه مصرف، باید به‌صورت مستمر وضعیت تولیدکنندگان پایش شده و حمایت‌های لازم انجام شود.
مرادی در پایان در مورد گلایه‌مندی فعالان صنعت طیور از روند واگذاری‌های صورت‌گرفته، تأکید کرد: تقاضای ما همواره این بوده که واگذاری‌ها باید به‌صورت کامل انجام شود. واگذاری ناقص و نیمه‌کاره نه‌تنها فایده‌ای ندارد، بلکه آسیب‌زا نیز هست. وقتی بخش خصوصی وارد می‌شود و قرار است به‌مرور به مرحله بلوغ برسد، نمی‌توان تنها با یک واگذاری اسمی و امضای یک کاغذ، حمایت‌ها را قطع کرد و صنعت را به حال خود رها ساخت. این مجموعه‌ها نیاز دارند تا در فرآیند رشد، مورد حمایت قرار گیرند تا بتوانند به‌تنهایی روی پای خود بایستند.
منبع:ایسنا
