بنابر آمارهای اعلامی ۶۰ تا ۷۰ درصد صنعت دام و طیور در تامین نهاده های دامی به خارج وابسته است که براین اساس سالانه ۷.۵ تا ۸.۵ میلیارد دلار ارز از کشور برای واردات نهاده های دامی خارج می شود که وزارت جهاد با تغییر کشت علوفه از تابستان به زمستان و تغییر آرایش کشت و اجرای کشت فراسرزمینی بدنبال کاهش خروج ارز از کشور است.
طبق آمار سالانه نهاده‌های دامی مرغ و پروتئین سفید و قرمز رقمی حدود ۲۱ میلیون تن شامل ۱۰ میلیون تن ذرت، ۵ میلیون تن سویا و ۷ میلیون تن جو است که یک میلیون تن ذرت، ۴ میلیون تن جو و ۳۰۰ هزارتن کنجاله سویا در داخل تولید و مابقی از طریق واردات تامین می شود.
مسعود ترابی سرپرست مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران گفت: در راستای مصرف بهینه آب و انرژی در حدود ۸۰۰ هکتار از اراضی، الگوی کشت علوفه زمستانه با مشارکت بخش خصوصی اجرا می‌شود تا با تغییر الگوی کشت علوفه های کم آب بتوانیم تولید در واحد سطح را افزایش دهیم. با توجه به شرایط اقلیمی بنا داریم، کشت محصولات را به سمت کشت‌های زمستانه پیش ببریم تا بهره‌وری آب را افزایش دهیم و در تامین علوفه مشکلی نداشته باشیم.
سرپرست مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی تهران با بیان اسنکه استان تهران بیشترین سطح زیر کشت ذرت علوفه‌ای در کشور را داراست، گفت: بیش از ۶ هزار هکتار دارد و در راستا تغییر آرایش کاشت و افزایش بهره‌وری آب با بخش خصوصی همکاری خوبی می‌شود به طوریکه در این روش کاشت جدید بیش از ۳۵ درصد مصرف آب را کاهش می‌دهد.
واردات سالانه ۱۸ میلیون تن نهاده دامی به کشور
مهدی نهاوندی عضو هیئت مدیره اتحادیه واردکنندگان نهاده های دام و طیور گفت: بنابر آمار سالانه ۱۵ تا ۱۸ میلیون تن نهاده دامی شامل ذرت، جو و کنجاله سویا شامل دانه یا کنجاله فرآوری شده وارد کشور می شود که میزان ارزبری سالانه این اقلام تا حدودی متفاوت است.
به گفته او، در ۲ سال گذشته بدلیل جنگ اوکراین ما شاهد افزایش کم سابقه قیمت های جهانی این اقلام بودیم به نحوی تا بیش از ۸.۵ میلیارد دلار مصرف ارزی این اقلام بود، اما در حال حاضر قیمت های جهانی کاهش یافته که طبعا مصرف ارزی واردات این اقلام تحت تاثیر این عامل خواهد بود.
نهاوندی با بیان اینکه ذرت بالاترین سهم واردات نهاده های دامی را داراست، افزود: بنابر آمار سالانه ۱۰.۵ تا ۱۱ میلیون تن ذرت وارد کشور می شود که براین اساس بالاترین سهم واردات در بین نهاده های دامی را داراست.
او ادامه داد: با توجه به شرایط مساعد تولید جو در داخل، سالانه ۳.۵ میلیون تن کسری نیاز کشور وارد می‌شود، همچنین سالانه ۳.۵ تا ۵ میلیون تن کنجاله سویا داریم که بخشی از آن بصورت دانه و بخشی بصورت کنجاله استحصال شده وارد می‌شود
عضو هیئت مدیره اتحادیه واردکنندگان نهاده های دام و طیور با بیان اینکه تامین نهاده های دامی لازمه امنیت غذایی و سرانه مصرف پروتئین جامعه است، افزود: دولت ها با سیاست گذاری مانع تاثیر افزایش های مقطعی قیمت های جهانی در کاهش تولید و مصرف شده اند، اما طبعا نوسانات قیمتی بازارهای جهانی بر روی سرانه مصرف و دسترسی جامعه به پروتئین حیوانی اثر گذار است.
نهاوندی با اشاره به تاثیر کشت فراسرزمینی بر کاهش واردات نهاده های دامی گفت: سیاست کشت فراسرزمینی عملا تاثیری در ارز بری واردات این اقلام نداشته و نخواهد داشت چراکه ما با وجود این سیاست در کشور هیچ گاه شاهد نبودیم که از این محل واردات ارزان تری نسبت به قیمت های روز نهاده اتفاق افتاده باشد، بلکه بیشتر سرمایه و منابع مالی کشور باید برای توسعه کشت و تولید در کشور ثالث از کشور خارج شود.
بنابر آمار سال گذشته حدود ۲۶ میلیون تن محصولات مختلف کشاورزی از جمله نهاده های دامی وارد شد که در برنامه هفتم امکان تامین ۱۰ میلیون تن نیاز کشور از طریق کشت فراسرزمینی وجود دارد.
کاهش ۶۰ درصدی واردات نهاده با جایگزینی و حمایت ای تولید داخل وجود دارد
منصور پوریان رئیس شورای تامین کنندگان دام، گفت: امکان جایگزینی نهاده در بخش دام وجود دارد به شرطی که تولید نهاده را برای تولیدکننده تضمین کنیم تا دیگر نگرانی در این خصوص نداشته باشد. به عنوان مثال جو سهم بالایی در جیره غذایی دام دارد که ظرفیت افزایش تولید به شرط خرید تضمینی با قیمت مناسب همانند گندم در کشور وجود دارد.
به گفته او، با توجه به قیمت مناسب تضمینی گندم، بخشی از کشاورزان به سمت تولید این محصول رفتند، درحالیکه با حمایت از کشاورزان ظرفیت تولید بخش اعظم جو، یونجه و علوفه در داخل وجود دارد که در نهایت این امر موجب شده تا ارز کمتری از کشور خارج شود.
پوریان با بیان اینکه امکان کشت نهاده های دامی در فصول زراعی مختلف وجود دارد، افزود: با تولید جو در داخل می توان ۵۰ تا ۶۰ درصد نیاز صنعت دام را تامین کرد و تحقق این امر تنها به شرط حمایت از کشاورز و سیاست حمایتی در بخش محقق می شود.
رئیس شورای تامین کنندگان دام با بیان اینکه بیشترین میزان واردات نهاده به ذرت و جو اختصاص دارد، گفت: در محصولاتی همچون ذرت و جو امکان تولید و خودکفایی وجود دارد، اما بدلیل عدم برنامه و خرید حمایتی تولیدجوابگو نیست، درحالیکه با حمایت وزارت جهاد شاهد کاهش وابستگی نهاده، خروج ارز و رشد تولید خواهیم بود که در آن صورت میزان وابستگی کاهش چشمگیری خواهد داشت.
با توجه به آنکه واردات نهاده های دامی در برخی مواقع با مشکلاتی روبروست، از این رو کاهش وابستگی صنعت دام و طیور در تامین نهاده های دامی از اهمیت بالایی برخوردار است که امیدواریم سیاست های وزارت جهاد مبنی بر تغییر الگوی کشت علوفه تابستانه و حمایت از تولید برخی نهاده ها که ظرفیت آن در داخل وجود دارد، صورت بگیرد تا بتوانیم شاهد خروج ارز کمتری از کشور باشیم.
