شاید به نظر ما ارتباط میان تغذیه و سلامت کاملا بدیهى باشد. اما جالب است بدانید انسانها اولین بار در قرن نوزدهم به ارتباط این دو پى بردند. از آن پس تحقیقات گسترده اى در این زمینه صورت گرفت. این تحقیقات جان انسانهاى بسیارى را از مرگ نجات داد. بطور مثال دکتر جوزف لیند انگلیسى در اواسط قرن نوزدهم نشان داد که مرکبات مى توانند از بیمارى اسکوربورد ( کمبود ویتامین ث ) جلوگیرى کنند که در میان دریانوردان بسیار شایع بود و باعث مرگ و میر بسیارى می شد. با کشف این مطلب انواع لیمو در برنامه غذایى دریانوردان گنجانده شد. بسیارى از مواد غذایى دقیقا به همین صورت به رژیم غذایى ما راه یافتند.
بسیارى از غذاها و مواد خوراکى که امروزه براى ما بسیار پیش پا افتاده اند، در گذشته وجود نداشته اند. مثلا انواع آدامس ها از اواخر دهه ٢٠ میلادى و بستنى نرم و خوشمزه در دهه ٣٠ به جهان معرفى شدند. ردبول ( Redbull ) با طعم دارویى و عجیب و غریبش بیست سال پیش به بازار آمد و دنیاى نوشیدنى هاى انرژى زا را به همه معرفى کرد.
تحقیقات در مورد مواد غذایى روز به روز گسترده تر و مهمتر شدند و امروزه بیشتر ما براى رژیم غذایى مناسب و سالم برنامه ریزى مى کنیم، با متخصصان تغذیه مشورت مى کنیم، و از خوردن بسیارى غذاهاى مضر پرهیز مى کنیم. غذاهاى کم حجم تر، کم کالرى، کم چرب و بى نمک و شکر تقریبا براى همه تجویز مى شود. و سوالى که ممکن است ذهن بسیارى را درگیر کند این است که این روند به کدام سمت مى رود؟ ما در چند سال آینده، مثلا ٢٠-٣٠ سال دیگر چگونه غذاى روزانه خود را انتخاب خواهیم کرد؟ آیا صنعت غذا، خوراکى هیجان انگیز جدیدى برایمان خواهد داشت؟ و سوالاتى مشابه . در چند مطلب آینده درباره پیش بینى جالبى برایتان خواهیم نوشت که به نظر مى رسد در آینده نه چندان دور آنچه ما از غذا و رژیم غذایى مى شناسیم را متحول خواهند کرد.
نکته اى که مدتهاست توجه دانشمندان را به خود جلب کرده این است که پیروى از یک رژیم غذایى مورد تایید متخصصان در بیشتر موارد در افراد مختلف نتایج متابولیک و بیولوژیک یکسان به دنبال ندارد. به دنبال یافتن دلیل این امر، دانشمندان در سال ٢٠١۵ تحقیقىاتی بر روى ٨٠٠ نفر در چند روز متوالى انجام دادند و به نتیجه جالبى رسیدند. میزان قند خون افراد مختلف با خوردن میزان دقیقا یکسان از یک ماده غذایى به میزان چشمگیرى با یکدیگر فرق داشت. بطور مثال میزان گلوکوز خون برخى با خوردن بستنى شکر دار بسیار بالا مى رفت در حالیکه گلوکوز خون برخى دیگر هیچ تغییر قابل تاملى نشان نمى دادند. عده اى با خوردن مواد نشاسته دار گلوکوز خونشان بالا مى رفت و گلوکوز خون برخى دیگر هیچ تغییرى نمی کرد.
به نظر مى رسد که عکس العمل بدن هر یک از ما به مواد غذایى در سطح ژنتیک، باکترى هاى خاص دستگاه گوارش و عملکرد فیزیولوژیک داخلى اعضاء بدن صورت مى گیرد که منحصر به شخص ما مى باشد درست مانند اثر انگشتمان. به این معنا که پاسخ بیولوژیک افراد به یک ماده غذایى واحد کاملا متفاوت است.
بیش بینى بسیارى بر این است که تا ١٠ سال آینده رژیم غذایى متناسب با ساختار و عملکرد ژنتیکى، باکترى هاى دستگاه گوارش و عملکرد داخلى اعضاء بدن هر یک از ما بصورت کاملا “شخصى” در اختیارمان خواهد بود. تاکنون تحقیقات علوم تغذیه، کاملا عمومى و نتایج آن براى همگان تجویز مى شد. اما این روند جدید و تحقیقات ژنتیکى که در حال انجام است کاملا این رویه را از رده خارج خواهد کرد. به گفته دکتر جفرى بلومبرگ، پرفسور علوم تغذیه دانشگاه تافتس در ماساچوست، که یکى از پیشروان این تحقیقات است، تستهاى DNA نکات فراوانى را در مورد تغذیه مناسب هر فرد روشن مى کند و مى تواند به شما بگویید چه میوه ها، سبزیجاتى و چه غلاتى را انتخاب کنید و حتى چند مدت یک بار و به چه میزان مصرف کنید تا بهترین نتیجه را بگیرید. بدین ترتیب رژیم غذایى شخصى ما قادر خواهد بود مواد مورد نیاز بدنمان را در اختیارمان قرار دهد و ما را از مصرف بى فایده مواد خوراکى بسیارى باز دارد. متابولیسم بدنمان بهتر و موثرتر خواهد شد و بالطبع سلامت عمومى مان ارتقاء خواهد یافت.
این امر اگرچه بسیار جذاب به نظر مى رسد اما تصور کنید پخت و پز براى یک خانواده پنج نفرى را تا چه حد مشکل خواهد کرد. البته بهتر است خیلى به میمهانى هاى روزهاى تعطیل منزل اقوام فکر نکنیم!!!
تغییرات در صنعت غذا منحصر به رژیم هاى شخصى نیست. در ادامه پیش بینى هاى جذاب دیگرى را با هم بررسى خواهیم کرد که احتمالا تا حد زیادى متعجبتان خواهد کرد.
سروس خبری: اخبار علمی – تغذیه و سلامت