شايد به نظر ما ارتباط ميان تغذيه و سلامت كاملا بديهى باشد. اما جالب است بدانيد انسانها اولين بار در قرن نوزدهم به ارتباط اين دو پى بردند. از آن پس تحقيقات گسترده اى در اين زمينه صورت گرفت. اين تحقيقات جان انسانهاى بسيارى را از مرگ نجات داد. بطور مثال دكتر جوزف ليند انگليسى در اواسط قرن نوزدهم نشان داد كه مركبات مى توانند از بيمارى اسكوربورد ( كمبود ويتامين ث ) جلوگيرى كنند كه در ميان دريانوردان بسیار شايع بود و باعث مرگ و مير بسيارى می شد. با كشف اين مطلب انواع ليمو در برنامه غذايى دريانوردان گنجانده شد. بسيارى از مواد غذايى دقيقا به همين صورت به رژيم غذايى ما راه يافتند.
بسيارى از غذاها و مواد خوراكى كه امروزه براى ما بسيار پيش پا افتاده اند، در گذشته وجود نداشته اند. مثلا انواع آدامس ها از اواخر دهه ٢٠ ميلادى و بستنى نرم و خوشمزه در دهه ٣٠ به جهان معرفى شدند. ردبول ( Redbull ) با طعم دارويى و عجيب و غريبش بيست سال پيش به بازار آمد و دنياى نوشيدنى هاى انرژى زا را به همه معرفى كرد.
تحقيقات در مورد مواد غذايى روز به روز گسترده تر و مهمتر شدند و امروزه بيشتر ما براى رژيم غذايى مناسب و سالم برنامه ريزى مى كنيم، با متخصصان تغذيه مشورت مى كنيم، و از خوردن بسيارى غذاهاى مضر پرهيز مى كنيم. غذاهاى كم حجم تر، كم كالرى، كم چرب و بى نمك و شكر تقريبا براى همه تجويز مى شود. و سوالى كه ممكن است ذهن بسيارى را درگير كند اين است كه اين روند به كدام سمت مى رود؟ ما در چند سال آينده، مثلا ٢٠-٣٠ سال ديگر چگونه غذاى روزانه خود را انتخاب خواهيم كرد؟ آيا صنعت غذا، خوراكى هيجان انگيز جديدى برايمان خواهد داشت؟ و سوالاتى مشابه . در چند مطلب آينده درباره پيش بينى جالبى برايتان خواهيم نوشت كه به نظر مى رسد در آينده نه چندان دور آنچه ما از غذا و رژيم غذايى مى شناسيم را متحول خواهند كرد.
نكته اى كه مدتهاست توجه دانشمندان را به خود جلب كرده اين است كه پيروى از يك رژيم غذايى مورد تاييد متخصصان در بيشتر موارد در افراد مختلف نتايج متابوليك و بيولوژيك يكسان به دنبال ندارد. به دنبال يافتن دليل اين امر، دانشمندان در سال ٢٠١٥ تحقيقىاتی بر روى ٨٠٠ نفر در چند روز متوالى انجام دادند و به نتيجه جالبى رسيدند. ميزان قند خون افراد مختلف با خوردن ميزان دقيقا يكسان از يك ماده غذايى به ميزان چشمگيرى با يكديگر فرق داشت. بطور مثال ميزان گلوكوز خون برخى با خوردن بستنى شكر دار بسيار بالا مى رفت در حاليكه گلوكوز خون برخى ديگر هيچ تغيير قابل تاملى نشان نمى دادند. عده اى با خوردن مواد نشاسته دار گلوكوز خونشان بالا مى رفت و گلوكوز خون برخى ديگر هيچ تغييرى نمی کرد.
به نظر مى رسد كه عكس العمل بدن هر يك از ما به مواد غذايى در سطح ژنتيك، باكترى هاى خاص دستگاه گوارش و عملكرد فيزيولوژيك داخلى اعضاء بدن صورت مى گيرد كه منحصر به شخص ما مى باشد درست مانند اثر انگشتمان. به اين معنا كه پاسخ بيولوژيك افراد به يك ماده غذايى واحد كاملا متفاوت است.
بيش بينى بسيارى بر اين است كه تا ١٠ سال آينده رژيم غذايى متناسب با ساختار و عملكرد ژنتيكى، باكترى هاى دستگاه گوارش و عملكرد داخلى اعضاء بدن هر يك از ما بصورت كاملا “شخصى” در اختيارمان خواهد بود. تاكنون تحقيقات علوم تغذيه، كاملا عمومى و نتايج آن براى همگان تجويز مى شد. اما اين روند جديد و تحقيقات ژنتيكى كه در حال انجام است كاملا اين رويه را از رده خارج خواهد كرد. به گفته دكتر جفرى بلومبرگ، پرفسور علوم تغذيه دانشگاه تافتس در ماساچوست، كه يكى از پيشروان اين تحقيقات است، تستهاى DNA نكات فراوانى را در مورد تغذيه مناسب هر فرد روشن مى كند و مى تواند به شما بگوييد چه ميوه ها، سبزيجاتى و چه غلاتى را انتخاب كنيد و حتى چند مدت يك بار و به چه ميزان مصرف كنيد تا بهترين نتيجه را بگيريد. بدين ترتيب رژيم غذايى شخصى ما قادر خواهد بود مواد مورد نياز بدنمان را در اختيارمان قرار دهد و ما را از مصرف بى فايده مواد خوراكى بسيارى باز دارد. متابوليسم بدنمان بهتر و موثرتر خواهد شد و بالطبع سلامت عمومى مان ارتقاء خواهد يافت.
اين امر اگرچه بسيار جذاب به نظر مى رسد اما تصور كنيد پخت و پز براى يك خانواده پنج نفرى را تا چه حد مشكل خواهد كرد. البته بهتر است خيلى به ميمهانى هاى روزهاى تعطيل منزل اقوام فكر نكنيم!!!
تغييرات در صنعت غذا منحصر به رژيم هاى شخصى نيست. در ادامه پيش بينى هاى جذاب ديگرى را با هم بررسى خواهيم كرد كه احتمالا تا حد زيادى متعجبتان خواهد كرد.
سروس خبری: اخبار علمی – تغذیه و سلامت
