اقتصاد گلستان بر مبنای کشاورزی بنا شده و سالانه حدود پنج میلیون تن محصول در حوزه‌های دام، زراعت، باغبانی، شیلات و آبزیان و جنگل و مرتع در این استان تولید می‌شود.
همچنین تولید روزانه ۷۰۰ تا ۸۰۰ تن مرغ گوشتی، توان تولید جوجه یک روزه برای صادرات، تولید تخم مرغ، پای مرغ، گیاهان دارویی از جمله زعفران، میگو و مرکبات و ادوات کشاورزی از دیگر ظرفیت‌های محسوس این استان شمالی در بخش کشاورزی به حساب می‌آید.
ده ها هزار بهره بردار گلستانی در بخش کشاورزی، دامی و باغی مشغول فعالیت هستند اما خام فروشی، رونق اندک صنایع تبدلی و خریدهای تضمینی با قیمت پایین، تاثیرات منفی بر اقتصاد استان گذاشته و علاوه بر اعتراض مستمر کشاورزان موجب انتقاد جدی فعالان صنعتی وابسته شده است.
استان گلستان در تولید ۱۶ محصول راهبردی کشور شامل دانه‌های روغنی کلزا، سویا و آفتابگردان، هلو، توتون و گوشت مرغ رتبه اول، گندم، چغندرقند و خرمالو مقام دوم، شلتوک(برنج)، پیله تر ابریشم، میگو و پنبه رتبه سوم، ماهیان پرورشی و خاویاری رتبه چهارم و جو و زیتون رتبه پنجم کشوری را دارد اما از این ظرفیت بهره چندانی نمی‌برد که اصلی ترین دلیل آن نبود واحدهای صنایع تکمیلی و فرآوری محصولات باغی دامی زراعی و شیلاتی است.
کشاورزان و فعالان این بخش انتظاردارند در دولت جهادی سیزدهم بر مبنای فعالیت های حوزه اقتصاد مقاومتی با سرمایه‌گذاری در این بخش علاوه بر خوداتکایی و استقلال در بخش کشاورزی، زمنیه رونق بیش از پیش معیشت فعالان این بخش فراهم شود.
کارگاه های جدید برای فرآوری محصولات
معاون صنایع تبدیلی و غذایی سازمان جهاد کشاورزی گلستان در این ارتباط گفت: بازسازی واحدهای قدیمی و نوسازی کارگاه های جدید برای فرآوری محصولات با هدف افزایش جذب مواد خام، کاهش مصرف انرژی و ثبات اشتغال یکی از اصلی ترین راهبردهای اساسی جهاد کشاورزی استان است .
علی ساورعلیا افزود: علاوه بر آن تسهیل روند صدور مجوز و ارائه تسهیلات سرمایه ثابت و در گردش، از اهرم های جهاد کشاورزی برای تحقق این اهداف به شمار می رود.
وی اظهارداشت: سالانه پنج میلیون و ۴۰۰ هزار تن انواع محصولات زراعی، باغی و دامی در گلستان تولید می شود که از این مقدار، سه میلیون و ۸۰۰ هزار تن قابلیت فرآوری دارد و مابقی محصول به صورت تازه خوری مورد استفاده قرار می گیرد.
بخش عمده تولیدات گلستان قابلیت فرآوری دارد
ساورعلیا ادامه داد : پارسال با بازسازی و نوسازی هشت واحد فرآوری محصولات زراعی باغی دامی، حدود ۵۹۲ هزار تن بر افزایش جذب مواد خام این واحدها افزوده شده و از این طریق ۳۶۴ فرصت شغلی مستقیم ایجاد شد تا آمار شاغلان این بخش به پنج هزار و ۶۷۹ نفر برسد.
به گفته وی بیشترین واحدهای فرآوری کشاورزی گلستان مربوط به حوزه گیاهان دارویی، سیب زمینی، کشتارگاه و بسته بندی تخم مرغ است.
معاون صنایع تبدیلی و غذایی سازمان جهاد کشاورزی افزود : یکی از مشکلاتی که سال جاری شالیکاران استان به آن گرفتار شدند ناتوانی واحدهای شالیکوبی در پذیرش شالی بوده است.
وی تصریح کرد : در سال های گذشته همزمان با برداشت شالی در گلستان، فرآیند حدود سه ماهه برای برداشت و تبدیل شالی به برنج با ورود انواع ماشین آلات نوین و کمباین های سرپا به ۴۵ روز کاهش یافت.
خام فروشی چالش کشاورزی
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی ایران اضافه کرد: خام فروشی تولیدات کشاورزی در بخش های مختلف یکی از چالش‌های گلستان است که در صورت پرهیز از آن و روی آوردن به فرآوری، دریچه جدیدی به سوی بخش کشاورزی استان گشوده خواهد شد.
امیر یوسفی ادامه داد : با وجود برخورداری گلستان از فرصت های بی نظیر کشاورزی تاکنون نتوانسته ایم از این ظرفیت ها برای خلق ارزش افزوده بیشتر برای استان استفاده کنیم.
عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی و صنایع، معادن و کشاورزی گرگان خاطرنشان کرد : توسعه و ساخت صنایع تبدیلی و زنجیره تولید باعث ایجاد شغل و بازگشت ارزش اقتصادی تولیدات کشاورزی به گلستان می‌شود رونق و ثمره مشهودی در بخش اقتصادی به همراه خواهد داشت.
وی بیان کرد : به عنوان مثال گلستان سرزمین طلای سفید معروف بود واحدهای پنبه پاک کنی و فرآوری زیادی در گلستان فعال بود که این موضوع سبب شده بود در دهه های قبل شاهد رونق اشتغال بخش پنبه و ایجاد ارزش افزوده خوبی در استان باشیم.
وی به ضرورت توسعه واحدهای فرآوری و واحد های تبدیلی در گلستان تاکید و اضافه کرد: در زمان حاضر با وجود کارخانه های آرد متعدد برای گندم تولیدی استان، بیش از نیمی از ظرفیت این کارخانه ها بدون استفاده است.
یوسفی ادامه داد: بخش زیادی از گندم تولیدی از گلستان خارج می شود در حالیکه ظرفیت کارخانه های آرد گلستان مهیای فرآوری است ولی این موضوع به سبب برخی راهبردهای غلط مورد استفاده قرار نمی گیرد.
این صادره کننده محصولات کشاورزی افزود : به طور معمول سالانه یک میلیون ۲۰۰ تا یک میلیون ۴۰۰ هزار تن گندم تولید می شود که این حجم از آن می تواند زمینه اشتغال هزاران نفر را در صنایع تبدیلی ایجاد کند.
لزوم سرمایه گذاری
یوسفی تاکید کرد که اگر برای فرآوری محصولات، بسته‌بندی آن‌ها سرمایه گذاری کنیم ارزش افزوده محسوسی دارد و می تواند جایگاه کشاورزی استان را در کشور و حتی همسایگان خارجی افزایش دهد.
ظرفیتی که باید با ایجاد زنجیره تبدیلی استفاده کرد
استاندار جدید گلستان هم معتقد است : پنج میلیون تن حجم تولیدات کشاورزی استان است که سهم چهار درصدی کل کشور را شامل می‌شود و باید با ایجاد زنجیره تبدیلی از این ظرفیت استفاده کرد.
علی محمد زنگانه در گفت و گو با ایرنا گفت : صنعت گلستان در حوزه تکمیل این زنجیره ارزش افزوده که مزیت استان است موفق نبوده و باید صنعت استان را توسعه دهیم.
ضرورت ارتقای صنایع وابسته بخش کشاورزی
به اعتقاد نماینده مردم گرگان و آق قلا در مجلس شورای اسلامی گلستان قطب کشاورزی است اما در بخش صنایع وابسته به حوزه کشاورزی جایگاهی در کشور ندارد.
رمضانعلی سنگدوینی در گفت و گو با ایرنا افزود : اشتغال و ارزش افزوده صنایع تبدیلی کشاورزی برای گلستان مهم است ولی بهای لازم به آن داده نشده است.
نماینده مردم غرب گلستان در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: برای آنکه بازارهای کشورهای منطقه را فتح کنیم چاره ای جز سرمایه گذاری در بخش فرآوری محصولات و برندسازی نداریم.
گلستان با بیش از ۲۰ هزار کیلومتر مربع وسعت و جای دادن هفت اقلیم از ۱۳ اقلیم دنیا در همسایگی سه استان مازندران، خراسان شمالی و سمنان و کشور ترکمنستان قرار دارد و در تولید محصولات کشاورزی از جایگاه ممتازی در کشور برخوردار است به طوری که بخش کشاورزی این استان ۲۱۴ هزار خانوار بهره بردار معادل ۳۸ درصد اشتغال خالص را به خود اختصاص داده است.
کارشناسان کشاورزی گلستان بر این باورند توسعه کشاورزی در این استان مستلزم تعریف نقشه راه علمی با تکیه بر موارد کلیدی مانند افزایش بهره‌وری آب و توسعه کشاورزی حفاظتی با هدف حفظ رطوبت خاک و افزایش موادعالی آن است.
همچنین از نگاه فعالان حوزه کشاورزی، تامین بذر غنی شده برای محصولات راهبردی مانند گندم و جو می‌تواند باعث پایداری تولیدات کشاورزی در گلستان شود و در کنار آن توسعه صنایع تبدیلی، تقویت صادرات، نوسازی ماشین آلات، ارائه آموزش به کشاورزان برای شناخت بهتر نوع خاک برای کشت محصول مناسب از دیگر راهکارهای قرارگیری این استان در مسیر خودکفایی بیشتر در تولیدات غذایی است.
سرویس خبری: صنایع تبدیلی تکمیلی و کشاورزی
