پزشکان و متخصصان تغذیه همواره بر اهمیت مصرف ویتامین A به میزان کافی تأکید داشته و این مادۀ مغذی را برای سلامتی بسیار ضروری میدانند. کمبود ویتامین آ، یک تهدید بسیار جدی برای سلامتی خواهد بود و میتواند شرایط خطرناکی را برای بدن رقم بزند.
ویتامین A چیست؟
ویتامین آ یکی از ویتامینهای محلول در چربی است و در مواد غذایی حیوانی مثل لبنیات، جگر گاو و ماهیها یافت میشود.
فواید ویتامین A برای سلامتی
جذب منظم ویتامین آ برای سلامت بدن، رشد سلولها، عملکرد سیستم ایمنی، رشد و سلامت جنین و تقویت بینایی از اهمیت بالایی برخوردار است. اما علاوه بر اینها، از دیگر مزایا ویتامین A میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
پیشگیری از شبکوری و ضعیفشدن بینایی بر اثر بالارفتن سن
شاید یکی از شناختهشدهترین مزایای ویتامین A برای سلامتی نقش آن در بهبود بینایی باشد. وجود ویتامین آ برای تبدیل نور تابیدهشده به چشمها به سیگنالی که قابل ارسال به مغز باشد ضروری بوده و در واقع یکی از نخستین علائم کمبود ویتامین آ کاهش بینایی فرد در نور کم است که بهعنوان شبکوری شناخته میشود.
کاهش خطر ابتلا به سرطان با ویتامین آ
از دیگر مزایا ویتامین آ میتوان به نقش مؤثر این ویتامین در کاهش ریسک ابتلا به سرطان اشاره کرد. ویتامین آ یک مادۀ اساسی برای رشد سلولها به حساب میآید؛ به همین جهت میتواند پیدایش یا رشد سلولهای غیرطبیعی را، که عامل ایجاد سرطان هستند، کنترل کند.
بهبود سیستم ایمنی بدن به کمک ویتامین A
مصرف ویتامین آ رابطهای حیاتی با عملکرد مناسب سیستم ایمنی بدن شما دارد. این ویتامین سبب بهبود موانع مخاطی در چشم، ریهها، روده و اندامهای تناسلی شده که نقشی اساسی در جلوگیری از ورود باکتریها و سایر عوامل عفونی ایفا میکنند.
کاهش آکنه با مصرف ویتامین آ
آکنه یک اختلال پوستی مزمن و التهابی است که درصورت ابتلا به آن دانههای دردناک و سیاهرنگ بر روی پوست افراد ظاهر خواهد شد. با اینکه چگونگی تأثیر ویتامین آ بر روی کاهش آکنه به شکلی دقیق مشخص نیست؛ اما، این مسئله ثابت شده است که کمبود ویتامین آ میتواند شرایط را برای پیدایش آکنه بیشتر فراهم کرده و مصرف کافی این ویتامین میتواند خطر بروز آن را کاهش دهد.
مشکلات استخوان با کمبود ویتامین A
با اینکه از پروتئین، کلسیم و ویتامین D بهعنوان مواد مغذی اصلی جهت حفظ و بهبود سلامت استخوان یاد میشود؛ اما، مصرف ویتامین آ به میزان لازم نیز در این امر حیاتی خواهد بود. در واقع، افراد دچار کمبود ویتامین آ در مقایسه با افرادی که سطح ویتامین آ خون آنها طبیعی است بیشتر در خطر ابتلا به پوکی استخوان قرار دارند.
تقویت رشد و تولید مثل با ویتامین A
مصرف ویتامین a برای حفظ سلامت دستگاه تولیدمثل چه در زنان و چه در مردان ضروری بوده و همچنین رابطۀ مستقیمی با کیفیت رشد جنین در طول دوران بارداری دارد.
برخی مطالعات حاکی از آن هستند که، کمبود ویتامین a سبب اختلال در تولید اسپرم در مردان و همچنین کاهش کیفیت تخمکگذاری در زنان خواهد شد. در زنان باردار نیز ویتامین آ در رشد بسیاری از ارگانهای نوزاد مثل سیستم عصبی، قلب، کلیهها، چشمها، ریهها و پانکراسها نقش دارد.
بهترین منابع گیاهی ویتامین A
مصرف ویتامین A از طریق منابع غذایی بسیاری امکانپذیر بوده و دسترسی به موادی که این ویتامین در آنها وجود دارد آسان خواهد بود. نوع فعال ویتامین آ بیشتر در فراوردههای لبنی و پیشسازهای آن بیشتر در منابع گیاهی یافت میشوند. شما میتوانید با مراجعه به مطلب مواد غذایی حاوی ویتامین a با بهترین منابع این ویتامین آشنا شوید.
کمبود ویتامین A
فقر و کمبود ویتامین آ در بدن نه تنها ما را از مزایای این ویتامین برای سلامتی محروم خواهد ساخت بلکه میتواند بدن را دچار بیماری کمبود ویتامین آ کرده و عوارضی جدی را در پی داشته باشد. از جمله عوارض و نشانههای فقر ویتامین آ عبارتاند از:خشکی پوستی،خشکی چشمها،شبکوری،ناباروری،اختلال در رشد،عفونت گلو و سینه،ضعف در خوبشدن زخمها و آکنه.
طریقه مصرف ویتامین A
به طور متوسط مقدار ۹۰۰ و ۷۰۰ میلیگرم روزانه ویتامین آ به ترتیب برای مردان و زنان توصیه شده است. این مقدار از این ویتامین بهراحتی میتواند از منابع طبیعی تهیه شود؛ اما، اگر افراد به هر دلیلی قادر به خوردن منابع غذایی حاوی آن نیستند، میتوانند به سراغ مکمل و قرص ویتامین آ بروند.
قرص ویتامین A را چند روز یکبار بخوریم؟
برای اینکه بدانید قرص ویتامین a را چند روز یکبار بخوریم، باید به دز آن قرص توجه کرده و برای مصرف این ویتامین با پزشک خود مشورت کنید.
نحوه مصرف ویتامین A ۵۰۰۰۰
ویتامین A ۵۰۰۰۰ تقریباً بالاترین دز مکمل این ویتامین است که در بازار در دسترس است. مصرف این قرص با توجه به نوع نیاز شما متفاوت خواهد بود، برای مثال افرادی که کمبود شدید دارند باید بیشتر مصرف کنند؛ اما، در کل هر دو یا سه هفته یک بار مصرف میشود.
عوارض ویتامین A
همان طور که گفته شد، به دلیل محلولبودن در چربی، ویتامین آ در کبد ذخیره شده و امکان دفع آن در بدن وجود ندارد؛ از همین رو مصرف زیاد ویتامین A میتواند مسمومیت را در پی داشته باشد و عوارض ویتامین آ در این حالت میتواند حتی تهدید کننده زندگی باشد. با اینکه این مسمومیت بیشتر در اثر مصرف مکمل و قرص ویتامین آ صورت میگیرد؛ اما، برخی منابع غذایی ویتامین آ نیز باعث مسمومیت میشوند.
البته، اشاره به این مسئله بسیار حائز اهمیت است که دریافت پیشساز ویتامین A از مواد غذایی نسبت به دریافت نوع فعال آن کمتر خطر مسمومیت را به همراه خواهد داشت. از جمله نشانهها و عوارض مسمومیت با ویتامین A میتوان به تهوع، سرگیجه، سردرد، درد و حتی مرگ اشاره کرد.
سرویس خبری: علمی – تغذیه و سلامت
- بیشتر بخوانید:
- زنان و مردان چقدر باید ویتامین A مصرف کنند؟