بازار گوشت کشور به نسبت سال گذشته، اشباع شده است. این را رئیس شورای تأمین‌کنندگان دام کشور می‌گوید و تأکید دارد که کافی بودن عرضه گوشت موجب شده تا قیمت گوشت‌های منجمد وارداتی نیز اندکی کاهش پیدا کند و ارزان‌تر به دست مصرف‌کننده برسد.
در شرایط فعلی بازار گوشت را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
بازار گوشت کشور به نسبت سال گذشته مملو و اشباع شده است. این روزها روزهایی پرتقاضایی برای گوشت محسوب می‌شود اما آن‌قدر بازار گوشت قرمز اشباع است که کاهش قیمت ۲۰ هزار تومانی در قیمت گوشت‌های منجمد را هم شاهد بوده‌ایم. در بحث گوشت گرم هم باید توجه کنیم که برای تهران، قم و البرز گوشت به‌صورت لاشه گرم واردات می‌شود و این بازار هم اشباع شده و پر است. قیمت لاشه وارداتی گوسفند ۲۹۰ هزار تومان و به‌صورت تکه شده در محدوده ۳۶۰ تا ۳۷۰ هزار تومان است.
پس شما به‌عنوان تولیدکننده گوشت، واردات گوشت را برای تنظیم بازار تأیید می‌کنید؟
بله؛ اتفاق خیلی خوب و مدیریت شده‌ای در این حوزه افتاد تا هم مشتری‌ها در انتخاب آزاد باشند و هم ازلحاظ قیمتی، قیمت‌های مناسب‌تری را در بازار ببینند. اکنون در گوشت‌های تنظیم بازاری منجمد، قیمت‌ها از ۲۵۰ هزار تومان شروع می‌شود و تا ۳۰۰ هزار تومان بالا می‌رود. در گوشت گرم وارداتی هم قیمت‌ها از ۲۵۰ هزار تومان (قیمت هر کیلو قلوه‌گاه) شروع می‌شود و تا ۳۸۰ هزار تومان بالا می‌رود. این یک مدیریت خوب در تنظیم بازار و تأمین این کالا در روزهای پرمصرف بود که برای این بازار انجام شد که ارزشمند و قابل‌تقدیر است. انصافاً در این مورد و در مورد مرغ در وزارت جهاد کشاورزی دولت سیزدهم کارهای خوبی انجام شد.
به تنظیم بازار اشاره کردید اما از روند تولید دام در کشور حرفی نزدید. دلیل افزایش قیمت گوشت که به واردات آن منجر شد کاهش تولید دام در کشور بود. الآن در این حوزه چه شرایطی داریم؟
بعد از حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی تمام دامداران خرد و متوسط کشور را به دلیل هزینه‌های بالای تولید و ناتوان بودن از تأمین آن به‌صورت کامل از دست دادیم و آن اتفاق‌ها و افزایش بی‌سابقه قیمت گوشت را شاهد شدیم. بنابراین دولت تصمیم گرفت تا دوباره پرواربندی را تقویت کند و از بهمن ۱۴۰۲ برنامه‌ای برای واردات دام زنده پایه پروار با قیمت مناسب و قرار دادن آن در اختیار دامداران داخلی، تهیه شد تا بتوانند تولید را دوباره از سر بگیرند. توجه کنیم که دام تولید شده از سوی دامداران روستایی و عشایری دامی ضعیف، کوچک و ریز است و باید برای پرواربندی وارد یک دامداری شود تا ضریب گوشتی دام بالا برود. متأسفانه بخش زیادی از پرواربندهای خوب ما از این صحنه عقب‌نشینی کرده بودند اما در سال ۱۴۰۲ اتفاق خوبی افتاد و پرواربندی‌های گوساله با ورود دام‌های پایه پروار گوساله انجام شد و بسیاری از دامداری‌های متوسط ما دوباره شروع به پرواربندی کردند. امسال این اتفاق، به نحو بهتری ادامه یافت و موجب شد که دام پایه‌پروار بیشتری وارد کشور شود.
وضعیت تأمین نهاده به کجا رسید؟ بسیاری از دامداران عنوان می‌کردند که به دلیل گرانی نهاده و در دسترس نبودن آن دچار مشکل شده‌اند.
به دلیل گرانی نهاده، قیمت تمام‌شده ما در بخش گوشت افزایشی شد و ما یک پرش قیمتی داشتیم. این پرش‌های قیمتی هم ناشی از افزایش ۱۰ تا ۱۲ درصدی قیمت نهاده بود که شرایط را برای ما سخت کرد؛ اما از بهمن ۱۴۰۲ دولت سیزدهم در این بخش هم وارد عمل شد تا با تولید قراردادی، نهاده به‌صورت مدت‌دار در اختیار دامداران قرار بگیرد و دامدار هر وقت دامش آماده شد، آن را به کشتارگاه ارسال کند. به این معنا که اگر دولت به گوشت دامدار نیاز داشت دامدار آن را به دولت بدهد؛ اگرنه می‌تواند گوشت تولیدی را آزاد بفروشد و بعد از فروش پول نهاده را با دولت حساب کند. این کار ازجمله اقداماتی بود که توانست اسباب راه‌اندازی بخش زیادی از دامداری‌های یا پرواربندی‌های موجود در بخش گوساله را فراهم کند به‌طوری‌که می‌توانیم بگوییم ۳۰ درصد از دامداری‌های گوساله را احیا کرد.
در بخش دام سبک هم شاهد رشد تولید بودیم؟
بله. در بخش دام سبک هم ما شاهد رشد بودیم. طبق گزارش مرکز آمار جمعیت دام سبک ما حدود ۷۰ تا ۷۱ میلیون رأس بود و با زایش‌های بهاره تا ۷۴ میلیون رأس هم رفت اما به دلیل عید قربان جمعیت ثابت دام سبک ما الآن در همان محدوده ۷۰ میلیون رأس است. موضوع مهمی در جمعیت دام سبک این است که ما در حال حاضر حدود ۴۵ میلیون رأس دام مولد داریم و زایش‌های خخوبی را در این مدت داشته‌ایم. بعد از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی دامداران دام ریز و کوچک و شیری را برای کشتار می‌فرستادند اما الآن اوضاع برعکس شده است در عید قربان و محرم می‌دیدیم که دام ما حجیم و خوب گوشت‌گیری شده بود و گوشت برداشت شده از لاشه دام به نسبت سال‌های به ۱۴۰۱ و حتی ۱۴۰۰ حدود ۱۱ درصد افزایش داشت.
حالا که اوضاع خوب شده، چرا قیمت گوشت داخلی آن‌چنان‌که باید کاهش نیافته است؟ مردم ما بر اساس ذائقه خود به مصرف گوشت داخلی علاقه‌مند هستند اما از پس‌خرید آن برنمی‌آیند.
یکی از موضوعات مهم ما در بخش تولید دام این است که هزینه تولید برای یک کیلوگرم گوشت گوساله در یک دوره مشخص برای دامدار بیش از ۲۰۰ هزار تومان است. این رقم برای هر کیلوگرم گوسفند نزدیک ۳۰۰ هزار تومان است. در حقیقت هزینه تولید ما بالاست و تولید ما به دلیل شرایطی که داریم، گران است. دولت باید راهکارهایی مثل همین دو راهکار را ادامه بدهد تا ما بتوانیم هزینه تولید خود را پایین بیاوریم تا قیمت گوشت در کف بازار هم پایین بیاید.
گفتید با توجه به شرایطی که دارید هزینه تولید شما بالاست؛ چه شرایطی دارید؟
کشورهایی مثل ارمنستان، روسیه و کشورهای آسیای میانه بیشترین دام سبک را دارند اما به دلیل داشتن مراتع گسترده و باران‌های خوب هزینه تعلیف آن‌ها پایین است و مثل ما به‌صورت خشک تعلیف نمی‌کنند. ما تنها کشوری هستیم که در تولید گوشت مجبوریم که به‌صورت خشک و در دامداری‌های بسته به‌خصوص در بخش گوساله تولید انجام دهیم که هزینه‌ها را بالا می‌برد؛ اما ما زمانی با همین شرایط در سال‌های ۹۲ یا ۹۳ در بخش دام سبک حدود یک‌میلیون و ۴۰۰ هزار رأس و در بخش دام سنگین حدود ۷۰ هزار رأس صادرات داشته‌ایم. بنابراین این مدیریت خوب باید ادامه پیدا کند البته نواقصی هم وجود دارد که باید برطرف شود. در دولت سیزدهم قرار بر این بود که بعد از تامین کامل بازار گوشت، صادرات بر دام اتفاق بیفتد چرا که مشتری دام داخلی ما خیلی کم شده است. به هرحال دولت جدید با توجه به افزایش تولید، باید این موضوع را مد نظر قرار دهد تا بار دیگر در این حوزه دچار مشکل نشویم.
