سال ۱۳۸۹ چهار روستای اطراف سنندج متشکل از نایسر، ننله، گریزه و حسن آباد به شهر سنندج پیوستند و همین یکی از عوامل رشد ساخت و ساز مسکن در این نواحی منفصل شهری شد.
حدود ۱۱ سال از این اقدام گذشته و هنوز این نواحی با مشکلات زیادی مواجه هستند و ما بین روستا و شهر گیر افتادند؛ رشد سریع بافت مسکونی و سرعت اندک ایجاد زیرساخت‌ها به دلیل کمبود اعتبارات موجب مشکلات زیادی برای مردم این مناطق شده است.
علی‌رغم مشکلات مشترک مابین نواحی منصل شهری مذکور، مردم ساکن در گریزه با مسئله دیگری مواجه شدند و سال‌هاست به آن معترض بوده و این اعتراض خود را به ارگان‌های ذیربط از جمله محیط زیست و بهداشت اعلام کردند ولی هنوز این مشکل به قوت خود باقی است.
این مشکل ناحیه گریزه به وجود گاوداری برمی‌گردد که به دلیل توسعه ساخت و ساز وارد حریم مسکونی شده در حالیکه طبق قانون فاصله لازم بین واحدهای گاوداری تا منطقه مسکونی حداقل ۵۰۰ متر است.
هرچند گاوداری موجود سال ۱۳۷۹ توسط دانشگاه کردستان به منظور کار تحقیقاتی و آموزشی خریداری شده است یعنی قبل از پیوستن گریزه به شهر سنندج؛ و در آن زمان فاصله مناسب رعایت شده بود ولی به دلیل نبود برنامه‌ای که نشان از توسعه این روستا باشد؛ مشکلاتی هم برای مردم و هم برای دانشگاه پیش آمده است.
حال مردم گریزه که سال‌هاست از طریق ارگان‌های مختلف پیگیر رفع آلودگی ناشی از وجود این گاوداری در محل زندگی خود هستند و به نتیجه ای نرسیدند تصمیم به رسانه‌ای کردن آن گرفتند تا بدین گونه از این معضل که زندگی آنان را به ویژه در روزهای گرم سال تلخ کرده نجات یابند.
در این راستا مدیردفتر تسهیل‌گری گریزه اظهار داشت: بیش از پنج هزار نفر ساکن گریزه هستند و بیشتر خانه‌های این ناحیه درگیر آلودگی ناشی از وجود گاوداری متعلق به دانشگاه کردستان هستند.
مریم کریمی اضافه کرد: مردم این ناحیه بارها به اداره کل محیط زیست استان و مرکز بهداشت مراجعه و از وجود این گاوداری اعلام نارضایتی کردند و تاکنون هم نتیجه‌ای نگرفتند.
وی افزود: مردم این ناحیه به ویژه آنهایی که خانه‌هایشان نزدیک گاوداری است از زمان گرم شدن هوا یعنی اواسط بهار تاکنون به دلیل بوی زننده گاوداری نتوانستند کولرهای خود را روشن کنند و از این لحاظ زندگی برایشان در این روزها بسیار سخت شده است.
کریمی اظهار داشت: علاوه بر مورد مذکور فاضلاب این گاوداری هم از عوامل آلوده کننده محیط زیست این ناحیه است و می طلبد مسوولان به طور جدی نسبت رفع آن اقدام کنند.
بخش‌هایی از گاوداری گریزه پلمپ شد
مدیرکل حفاظت محیط زیست کردستان اظهار داشت: در گذشته فرصت چندین ساله به دانشگاه کردستان برای تعیین تکلیف این گاوداری و جابه جایی آن داده شد ولی بی توجهی آنها به این مسئله موجب شد کار به اقامه دعوا کشیده شود.
فریبا رضائی اضافه کرد: اداره حقوقی محیط زیست شهرستان سنندج پیگیر اخذ حکم پلمب کامل واحدهای مجموعه گاوداری است و در نهایت باید دام‌های موجود در این واحد به مکان دیگری که با ضوابط زیست محیطی منطبق و فاصله کافی را از ناحیه مسکونی داشته باشد منتقل شود.
معاون نظارت و پایش اداره کل حفاظت محیط زیست کردستان هم اظهار داشت: از اوایل سال ۱۳۹۰ شکایت مردمی از وجود این گاوداری در نزدیک ناحیه گریزه سنندج آغاز شده و در آن زمان دانشگاه کردستان وعده داد طی یک سال اقدام به جابه جایی آن می‌کند.
اقبال حمیدی اضافه کرد: به دلیل وجود موجود زنده در گاوداری تاکنون همکاری زیادی با دانشگاه انجام شده ولی بدلیل اقدام نکردن آنها در طول این یک دهه برای جابه جایی این واحد از طریق مراجع قضایی پیگیر آن شدیم.
وی با اشاره به اینکه دانشگاه علوم پزشکی استان هم اعلام کرده وجود این گاوداری تهدید علیه بهداشت عمومی است، افزود: محیط زیست هم در راستای صیانت از حقوق مردم کوتاه نمی آید.
براساس ماده ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی هر اقدامی که تهدید علیه بهداشت عمومی شناخته شود از قبیل آلوده کردن آب آشامیدنی یا توزیع آب آشامیدنی آلوده ، دفع غیر بهداشتی فضولات انسانی و دامی و مواد زاید ، ریختن مواد مسموم کننده در رودخانه ها و زباله در خیابان‌ها ، کشتار غیر مجاز دام ، استفاده غیر مجاز فاضلاب خام یا پس آب تصفیه خانه هایی فاضلاب برای مصارف کشاورزی ممنوع است.
معاون نظارت و پایش اداره کل حفاظت محیط زیست کردستان اعلام کرد: براساس حکم مرجع قضایی بخش‌هایی از این گاوداری هم چون انبار علوفه آن پلمپ شده و به زودی هم دستور پلمپ کل مجموعه را هم دریافت می‌کنیم.
حمیدی یادآور شد: براساس مجوز این واحد، حدود ۲۰ راس دام باید در این گاوداری پرورش داده شود ولی بسیار بیشتر از این تعداد هم اکنون دام در این واحد وجود دارد.
اواخر دهه ۸۰ این گاوداری یک هزار متر با روستای گریزه و یک هزار و ۵۰۰ متر هم با روستای دوشان فاصله داشت؛ در سال ۱۳۸۸ اداره کل دامپزشکی استان برای صدور پروانه بهداشتی این گاوداری استعلامی برای اداره کل محیط زیست استان ارسال می‌کند که معاون نظارت و پایش این اداره کل می‌گوید: پاسخ مدیرکل محیط زیست وقت استان این گونه بود که صدور پروانه بهداشتی با توجه به نظر کارشناسی برای این واحد گاوداری شیری مورد تایید نیست.
اواخر دهه ۸۰ این گاوداری یک هزار متر با روستای گریزه و یک هزار و ۵۰۰ متر هم با روستای دوشان فاصله داشت
حمیدی با اشاره به اینکه در چند مرحله به دانشگاه کردستان در خصوص این گاوداری اخطار داده شده است، گفت: سال ۱۳۹۴ دانشگاه کردستان مهلت یک ساله‌ای برای جابه جایی این واحد گرفته بود ولی بعد از اتمام این فرصت هم اقدامی انجام نشد.
وی اعلام کرد: با توجه به اینکه این گاوداری پروانه بهداشتی ندارد لذا پروانه بهره‌برداری آن هم از نظر محیط زیست غیرقانونی است بنابراین نگهداری دام در این واحد براساس گزارش و مستندات لازم مورد تایید نیست.
فعالیت گاوداری گریزه آموزشی است
براساس اعلام رییس دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان در حال حاضر ۷۰ راس گاو و ۵۰ راس بزغاله در گاوداری گریزه پرورش داده می‌شود و هدف از نگهداری و پرورش این دام‌ها هم آموزشی است.
تیمور جوادی در پاسخ به این سوال که گفته شده گاوداری به منبع درآمدزایی برای دانشگاه تبدیل شده به همین دلیل اقدامی برای جابه جایی نمی‌کند، اضافه کرد: این موضوع صحت ندارد چراکه گاوداری بیش از ۲۰۰ راس دارای توجیه اقتصادی و درآمدزایی خواهد بود.
وی افزود: دانشگاه زمین لازم برای انتقال گاوداری را در اختیار دارد فقط بودجه لازم برای احداث آن را ندارد و در صورت تامین آن از طرف هر ارگانی اقدام به ساخت و سپس انتقال گاوداری از گریزه به مکان جدید خواهیم کرد.
رییس دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان با اشاره به اینکه ۳۰،۴۰ میلیارد ریال برای احداث گاوداری جدید مورد نیاز است، گفت: کارهای اصلاحی برای کاهش میزان آلودگی و بوی ناشی از این گاوداری در حال اجرا است تا مردم گریزه کمتر اذیت شوند.
جوادی یادآور شد: ماده ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی وجود گاوداری در محدوده شهری را مضر نمی داند و حتی موسسه اصلاح دام و طیور کرج در داخل شهر واقع شده است ولی با توجه به نارضایتی مردم گریزه دانشگاه هم در صورت تامین اعتبار انتقال آن اقدام به جابه جایی این واحد می‌کند.
وی به قانون جامع دامپروری اشاره کرد که براساس یکی از مواد آن مجری طرح‌های توسعه شهری و روستایی موظف به تامین و پرداخت خسارت به مالک هستند؛ اظهار داشت: در این رابطه هدف ما تعامل با ارگان‌های ذیربط است.
ماده۷ـ قانون جامع دامپروری در مواردی که برابر قوانین و مقررات موضوعه، اجراء طرح‌های توسعه شهری و روستایی و طرح‌های عمرانی اجتناب ناپذیر باشد و این امر، سرمایه گذاری‌های انجام شده در امور دام را تعطیل و یا به انتقال از مکان موجود وادار نماید، دستگاه مجری طرح موظف است با هماهنگی وزارت جهاد کشاورزی، ضمن تامین و پرداخت خسارت‌های وارده به نرخ کارشناسی روز، نسبت به فراهم ساختن شرایط انتقال واحدهای مذکور به مناطق مناسب، اقدام لازم را به عمل آورد.
ماده۷ـ قانون جامع دامپروری :در مواردی که برابر قوانین و مقررات موضوعه، اجراء طرح‌های توسعه شهری و روستایی و طرح‌های عمرانی اجتناب ناپذیر باشد و این امر، سرمایه گذاری‌های انجام شده در امور دام را تعطیل و یا به انتقال از مکان موجود وادار نماید
رییس دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان در پاسخ به اینکه مجری طرح توسعه شهری که باید خسارت وارد شده را به دانشگاه در راستای جابه جایی این گاوداری پرداخت کند، کدام نهاد و سازمان است؟، گفت: هنوز پیگیر اینکه کدام ارگان مجری بوده و طبق قانون باید هزینه لازم بابت جابه جایی را تامین کند، نشده‌ایم.
یکی از نهادهای مرتبط با توسعه بافت شهری شهرداری است که دانشگاه کردستان براساس گفته رییس دانشکده کشاورزی و شهردار ناحیه بهاران سنندج طی این سال ها هیچ مکاتبه ای با این نهاد نداشته است تا براساس طرح تفصیلی شهر اقدامات لازم برای جابه جایی گاوداری انجام شود.
شهردار ناحیه بهاران سنندج هم در این خصوص با اشاره به اینکه زمین‌ها و خانه‌های موجود در گریزه فاقد سند بوده و قولنامه‌ای است، اظهار داشت: بیشتر خانه‌های ساخته شده در گریزه پروانه ساختمانی را ندارند.
عابدین لطفی اضافه کرد: برای واحدهایی که بعد از تصویب صدور پروانه ساختمانی برای خانه‌های قولنامه‌ای ساخته شدند حکم تخریب توسط کمیسیون ماده ۱۰۰ صادر شده است.
وی با اشاره به اینکه جابه جایی گاوداری گریزه هیچ ارتباطی با شهرداری ندارد و تاکنون هم در این رابطه مکاتبه‌ای با این نهاد انجام نشده است، گفت: شهرداری برای طرح های عمرانی و فضای سبز براساس طرح تفصیلی شهر اقدام به تملک اراضی و خانه ها و واحدهای موجود در مسیر طرح می کند در غیر این صورت دلیلی برای پرداخت خسارت وجود ندارد.
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی کردستان هم در زمینه وجود این گاوداری به خبرنگار ایرنا گفت: این گاوداری در ابتدا متعلق به سرمایه‌گذار بخش خصوصی بود که بعد به دانشگاه کردستان واگذار کرد و زمان احداث آن هم گریزه روستا بود و این واحد هم از منازل روستاییان فاصله قانونی را داشت.
احمد ذکریایی‌نژاد اضافه کرد: بی‌شک اکنون که فاصله خانه‌های مسکونی تا واحد گاوداری بسیار کاهش پیدا کرده است مالک این واحد باید اقدامات بهداشتی لازم را انجام دهد و فضولات دامی را هم دپو نکند و به صورت کاملا بهداشتی و بدون اینکه مزاحمتی برای مردم داشته باشد اقدام به جمع آوری و خارج کردن آن از محوطه کند.
وی یادآور شد: در ارتباط با این گاوداری نه حق مردم و نه سرمایه گذار نباید نادیده گرفته شود و باید اجماعی از دست اندرکاران این حوزه شکل گیر د تا بهترین تصمیم در ارتباط با وجود این گاوداری گرفته شود.
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی کردستان در زمینه اینکه گاوداری چند راسی توجیه اقتصادی دارد، گفت: واحدهای دامی کوچک حتی پنج راسی هم می‌تواند در روستاها برای روستاییان توجیه اقتصادی داشته باشد لذا این مهم بستگی به سرمایه‌گذار آن دارد، واحد راسی و ۱۰۰ و ۱۵۰ راسی هم داریم که از توجیه اقتصادی لازم برخوردار هستند.
به گفته معاون اداره کل محیط زیست کردستان مجوز گاوداری گریزه برای پرورش ۱۵ راس دام صادر شده و این در حالی است که براساس اعلام رییس دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان هم اکنون ۱۲۰ راس دام در این واحد نگهداری می‌شود نکته حائز اهمیت دیگر این است که در این واحد گاوشیری وجود دارد که از لحاظ زیست محیطی آلودگی آن بیشتر از دام‌های پرواری است.
حال اداره کل محیط زیست کردستان براساس شکایت مردمی از وجود آلودگی این واحد دوباره وارد عمل شده تا مانع از فعالیت آن در راستای رعایت حقوق شهروندان شود هر چند سرمایه‌گذار و مالک این واحد هم به دلیل توسعه شهری با این مشکلات مواجه شده است و وعده داده در صورت تامین اعتبار آن اقدام به جابه جایی می‌کند، ولی جالب توجه است که هنوز دانشگاه هم دستگاه مجری طرحی که براساس قانون جامع دامپروری باید خسارت جابه جایی را تامین کند، مشخص نکرده و مکاتبات لازم را هم در این زمینه انجام نداده است در حالیکه انتظار می‌رود نهاد دانشگاهی نسبت به وضعیت مردم و حقوق آنها بی تفاوت نباشد و آنچه را به دانشجویان و آینده‌سازان آموزش می‌دهد خود رعایت و به آنها عمل کند.
سرویس خبری : دام ، طیور وآبزیان
